Contido principal do artigo

Pedro Antonio García-Tudela
Universidad de Murcia
Espanha
https://orcid.org/0000-0003-0405-923X
Biografía
Pedro Marín-Sánchez
Universidad de Murcia
Espanha
https://orcid.org/0000-0003-4444-081X
Biografía
Vol. 6 N.º 1 (2019), Artigos, Páxinas 68-83
DOI: https://doi.org/10.17979/reipe.2019.6.1.5167
Recibido: mar. 4, 2019 Aceito: jun. 15, 2019 Publicado: jul. 1, 2019
Como Citar

Resumo

Este pesquisa baseia-se na consulta e análise de numerosos trabalhos educativos sobre inteligência emocional e social. Este fato permitiu abordar essas áreas desde sua origem até o presente para oferecer a proposta do chamado modelo zeta, uma proposta teórica de inteligência emocional e social a partir de uma perspectiva totalmente didática. O método baseou-se em uma revisão sistemática sobre o entendimento e aplicação desses tópicos no ensino, o que favoreceria ou desconstruiria a relação entre a evidência teórica e sua prática. A população inicial tinha 1289 artigos científicos, dos quais um número significativo foi finalmente selecionado pelo seu estudo exaustivo. Após o trabalho de seleção, 15 estudos foram analisados ​​em detalhe, refletindo a variedade e o "ecletismo" dessas duas realidades relacionadas que sustentam os propósitos da pesquisa. Por fim, propomos um modelo baseado em três blocos de habilidades vitais que garantem o trabalho de inteligência emocional e social dos primeiros cursos educacionais.
 

Downloads

Não há dados estatísticos.

Detalles do artigo

Referências

Bar-On, R. (2004). The Bar-On Emotional Quotient Inventory (EQ-i): Rationale, description and summary of psychometric properties. En G. Geher (Ed.), Measuring emotional intelligence: Common ground and controversy (pp. 115-145). Nueva York: Nova Science Publishers.

Bar-On, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18, 13-25. Recuperado de http://cort.as/-JWKl

Bar-On, R. y Parker, J.D.A. (2018). Inventario de Inteligencia Emocional de BarOn_versión para jóvenes (7-18 años). Madrid: TEA Ediciones. Recuperado de: http://cort.as/-JVKd

Berger P. L. y Luckmann T. (1967). The Social Construction of Reality; a Treatise in the Sociology of Knowledge. Harmondsworth: Penguin. Recuperado de http://cort.as/-JWKd

Birol, C., Atamtürk, H., Silman, F. y Sensoy, S. (2009). Analysis of the emotional intelligenge level of teachers. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2606-2614. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2009.01.460

Bonanno, G. A. (2001). Emotion self-regulation. En T. J. Mayne y G. A. Bonanno (Eds.), Emotions and social behavior. Emotions: Currrent issues and future directions (pp. 251-285). New York, NY, US: Guilford Press.

Burnett, S., Thompson, S., Bird, G. y Blakemore, S.J. (2011). Pubertal development of the understanding of social emotions: implications for education. Learn indivd differ, 21(6), 681-689. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2010.05.007

Cannon, W. B. (1927). The James-Lange theory of emotions: a critical examination and an alternative theory. The American Journal of Psychology, 39, 106-124. https://doi.org/10.2307/1415404

Cejudo, J. y López-Delgado, M.L. (2017). Importance of emotional intelligence in the teaching practice: A study with primary education teachers. Psicología educativa, 23(1), 29-36. Recuperado de http://cort.as/-JWKP

Cocoran, R. y Tormey, R. (2010). Teacher education, emotional competencies and development education. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2448-2457. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.03.352

Cooper, R.K. y Sawaf, A. (1997). Estrategia emocional para ejecutivos. Barcelona: Martínez Roca.

Cossío, M.B. (2007). El maestro, la escuela y el material de enseñanza y otros escritos. En E. Otero (Ed.). Madrid: Biblioteca Nueva. Recuperado de http://cort.as/-JWK_

Damasio, A. (1994). Descartes’s Error. Emotion Reason, and the Human Brain. Nueva York: AVON Books. Recuperado de http://cort.as/-JWN9

Damasio, A. (2018). El extraño orden de las cosas. Madrid: Destino.

Dunbar (1998). The social Brain Hypothesis. Evolutionary Anthropology, 6, 178-189. http://doi.org/cdgqn8

Écija, C., Peñacoba, C., Velasco, L. y Cigarán, M. (2018). La Inteligencia Social en el ámbito de la Educación Social. En C. Paláez y F.J. Del Pozo (Eds.), La Educación Social ante la vulnerabilidad y el riesgo social en Iberoamérica: infancia y género en los contextos educativos (pp. 59-68). Ministerio de Educación, Cultura y Deporte: CNIE. Recuperado de http://cort.as/-JWJs

Fernández-Díez, J., Cencerrado-de-Aller, R., Rodríguez-Fernández, J., Hierro-Berceo, A., Sánchez-Fernández, E. y Pérez-Sáenz, J. (2017). “Explora”: Assisting students with more curiosity, motivation, or ability without excluding anyone. Psicología Educativa, 23(2), 95-103. https://doi.org/10.1016/j.pse.2017.05.004

García-Fernández y Giménez-Mas (2010). La Inteligencia Emocional y sus principales modelos: propuesta de un modelo integrador. Espiral: cuadernos del profesorado, 3(6). Recuperado de http://cort.as/-JVRL

Giner de los Ríos (1987). Boletín de la Institución Libre de Enseñanza, 3 (61), p.126.

Franco, M., y Nóbrega, M. (2017). Inteligência Emocional, Resolução de Problemas Sociais e Rendimento Académico. Revista de Estudios e Investigación en Psicología y Educación, 0(10), 98-103. https://doi.org/10.17979/reipe.2017.0.10.2899

Goleman, D. (2006). Inteligencia social (Vol. 5). Barcelona: Kairós.

Hussen, S. (2010). Effect of using the activities of multiple intelligences to learn some basick skills in kata and level of harmonic behaviour of the mentally handicapped, acceptors for learning. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 5, 1950-1955. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.394

Iglesias-Cortizas, M.J., Ríos-deDeus, M.P. y Rodicio-García, M.L. (2018). Instrumento para identificar la percepción de los estudiantes universitarios sobre emociones que los perturban. Revista de Estudios e Investigación en Psicología y Educación, 5(2), 133-141. https://doi.org/10.17979/reipe.2018.5.2.3598

James, W. (1884). What is an emotion? Mind, 9(34), 188-205. https://doi.org/10.1093/mind/os-IX.34.188

Johnson, D. y Johnson, R. (2009). An educational psychology success story: Social interdependence theory and cooperative learning. Educational Researcher, 38, 365-379. https://doi.org/10.3102/0013189X09339057

Justicia-Galiano, M., Pelegrina, S., Lechuga, M., Gutiérrez-Palma, N., Marín-Puga, E. y Lendínez, C. (2016). Math anxiety and its relationship to inhibitory abilities and perceived emotional intelligence. Anales de Psicología, 32(1), 125-131. https://doi.org/10.6018/analesps.32.1.194891

Kocoska, J. (2009). The student´s position in the democratic classroom. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 1(1), 2429-2431. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2009.01.427

LeDoux, J. E. (1993). Emotional memory systems in the brain. Behavioural Brain Research, 58(1-2), 69-79. https://doi.org/10.1016/0166-4328(93)90091-4

LeDoux, J. E. (2000). Emotion circuits in the brain. Annual Review of Neuroscience, 23, 155-184. https://doi.org/10.1146/annurev.neuro.23.1.155

Leventhal, K.S., Gillham, J., Demaria, L., Andrew, G., Peabody J. y Leventhal, S. (2015). Building psychosocial assets and wellbeing among adolescent girls: a randomized controlled trial. Journal of Adolescence, 45, 284-295. https://doi.org/10.1016/j.adolescence.2015.09.011

Lewin, K. (1952). Group decision and social change. En G. E. Swanson, T. N. Newcomb y E. L. Hartley (Eds.), Readings in Social Psychology (pp. 459-473). Nueva York: Holt.

Ley Orgánica 8/2013, de 9 de diciembre, para la mejora de la calidad educativa (LOMCE). Boletín Oficial del Estado (BOE) núm. 295, de 10 de diciembre de 2013, pp. 97858 a 97921. https://www.boe.es/eli/es/lo/2013/12/09/8/con

Lotfi, S., Ayazi, M. y Agheli-Nejad, M.A. (2011). Emotional Intelligence survey in master students of Shahid Beheshti university who attained the grades one to nine (1-9) in entrance exam. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 30, 826-829. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.10.160

Mayer, J.D. y Salovey, P. (1997). What is emotional intelligence? En P. Salovey y D. Sluyter (Eds.), Emotional Development and Emotional Intelligence: Implications for Educators (pp. 3- 31). Nueva York: Basic Books. Recuperado de http://cort.as/-7MD9

Mayer, J.D. y Salovey, P. (1990). Emotional intelligence. Imagination, Cognition and Personality, 9(3), 185-211. https://doi.org/10.2190/DUGG-P24E-52WK-6CDG

Mayer, J.D., Salovey, P., Caruso, D.R., y Sitarenios, G. (2003). Measuring emotional intelligence with the MSCEIT V.2.0. Emotion, 3, 97-105. https://doi.org/10.1037/1528-3542.3.1.97

Nastas, L. y Sala, K. (2012). Adolescents´emotional intelligence and parental styles. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 33, 478-482. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.01.167

Oktar, D. (2009). How can education professionals become emotionally intelligent? Procedia: Social and Behavioral Sciences, 1(1), 1023-1028. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2009.01.183

Rovira, F. (1998). Com saber si un és emocionalment intel.ligent. Aloma: revista de psicología, ciències de l´educació i de l´esport, 2. 57-68. Recuperado de http://cort.as/-JVQY

Santamaría, B. y Valdéz, V. (2017). Rendimiento del alumnado de Educación Secundaria Obligatoria: influencia de las habilidades sociales y la inteligencia emocional. International Journal of Developmental and Educational Psychology: INFAD. Revista de Psicología, 1(2), 57-66. http://dx.doi.org/10.17060/ijodaep.2017.n1.v2.918

Schachter, S. y Singer, J. (1962). Cognitive, social, and physiological determinants of emotional state. Psychological Review, 69(5), 379-399. https://doi.org/10.1037/h0046234

Syed, S., Mohd, N. y Bokhari, M. (2011). Impacts of emotional intelligence (EQ) on work values of high school teachers. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 30,1688-1692. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.10.326

Thirion-Marissiaux, A.F. y Nader-Grosbois, N. (2008). ALTER: European Journal of Disability Research, 2(2), 133-155. https://doi.org/10.1016/j.alter.2008.02.003

Torró, I. y Pozo, T. (2010). Inteligencia emocional. Inteligencia personal. Inteligencia Social. En A. Caruana (Ed.), Aplicaciones educativas de la psicología positiva (pp. 352-363). Recuperado de http://cort.as/-JTfj

Urrútia, G. y Bonfill, X. (2010). Declaración PRISMA: una propuesta para mejorar la publicación de revisiones sistemáticas y metaanálisis. Medicina clínica, 135(11), 507-511. https://doi.org/10.1016/j.medcli.2010.01.015

Vahedi, M. y Nikdel, H. (2011). Emotional Intelligence, parental involvement and academic achievement. Procedia: Social and Behavioral Sciences, 30, 331-335. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.10.065

Vallés, A. y Vallés, C. (1999). Desarrollando la Inteligencia Emocional I. Madrid: EOS – Instituto de Orientación Psicológica Asociados.

Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society, en M. Cole et al. (Eds.), The development higher psychological processes. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.

Walton, G. M., Cohen, G. L., Cwir, D. y Spencer, S. J. (2012). Mere belonging: The power of social connections. Journal of Personality and Social Psychology, 102(3), 513-532. https://doi.org/10.1037/a0025731

Zautra, A. J. (2014). Resilience is social, after all. En Kent, M, Davis, M.C., Reich, J.W. (Eds.) Handbook of Resilience Approaches to Stress and Trauma (pp. 185-196). New York: Rutledge. Recuperado de http://cort.as/-JTml

Zautra, A. J., Zautra, E. K., Rivers, C. y Rivers, D. (2012). Foundations of social intelligence: A conceptual model with implications for business performance. Current Topics in Management, 16, 15-37. Recuperado de http://cort.as/-JTnF