Aproximación histórica ao galego nas escolas (1900-1936): un saber ausente e unha voz silenciada
Barra lateral do artigo
Contido principal do artigo
Resumo
A lingua galega estivo secularmente ausente de todos os niveis escolares. Esta situación aínda se agudizou en finais do século XIX coa promulgación de leis que prescribían que o único idioma vehicular do ensino fose o castelán, como a “Ley Moyano” de 1857. Mais xa desde finais dese mesmo século, e sobre todo durante o primeiro terzo do seguinte, apareceron voces que reclamaban a inclusión do galego no ensino e que afirmaban a validade daquel para impartir a docencia nas salas escolares. Neste sentido, o obxectivo do presente traballo é desenvolver unha aproximación á situación da lingua nas escolas desde o ano 1900 até á chegada da II República, para o cal as palabras do título “saber ausente” e “voz silenciada” sintetizan acaidamente o contexto en que se achaba o idioma.
Palabras clave:
Descargas
Métricas
Detalles do artigo
Citas
Brañas, A. (1889): El Regionalismo (Barcelona: Jaime Molinas Editor).
Costa Rico, A. (1989): Escolas e mestres. A Educación en Galicia da Restauración á Segunda República (Santiago: Xunta de Galicia).
Costa Rico, A. (1997): "El libro escolar en gallego", en Escolano Benito, A. (dir.): Historia ilustrada del libro escolar en España. Del Antiguo Régimen a la Segunda República (Madrid: Fundación Sánchez Ruipérez).
De Gabriel Fernández, N. (1990): Leer, escribir y contar. Escolarización popular y Sociedad en Galicia (1875-1900) (Sada: Ediciós do Castro).
Fernández, L. (1928): "La Pedagogía moderna y la escuela de aldea", Vida escolar (610-1928).
Fernández Rei, F. (1991)[1990]: Dialectoloxía da lingua galega (Vigo: Xerais).
Ferrer i Girones F. (1986): La persecució política de la llengua catalana (Barcelona: Edicions 62).
Garcia Negro, P. (1991): O Galego e as Leis. Aproximación sociolingüística (Vilaboa / Pontevedra: Ed. Do Cumio) .
Hermida, C. (1992): Os precursores da normalización. Defensa e reivindicación da lingua galega no Rexurdimento (1840-1891) (Vigo: Xerais).
Mariño Paz, R. (1998): Historia da lingua galega (Santiago: Sotelo Blanco).
Monteagudo, H. (1999): Historia social da lingua galega. Idioma, sociedade e cultura a través do tempo (Vigo: Galaxia).
Murguía, M. (1996) [reimpr. facs.da de 1859]: La Primera Luz. Estudio Introductorio de Peña Saavedra, V. / Fernández González, M. (Santiago: Xunta de Galicia).
Pensado, J. L. (1984): La educación de la juventud de Fray Martín Sarmiento. Edición y estudio crítico (Santiago: Xunta de Galicia).
Puelles Benítez, M. (1986): Educación e ideología en la España contemporánea (Barcelona: Labor).
Rodríguez Castelao, A. D (1976) [1944]: Sempre en Galiza (Madrid: Akal).
Roxerius [Rogelio Pérez] (1934): "A Pedagoxía y-o bilingüísmo", El Pueblo Gallego (25-7-1934).
Sergude, L. de (1916): "PoI-as Escolas Galegas", A Nosa Terra (25-12-1916).
Soto Campos, J. (1898): "En las provincias del Norte y del Este de España, donde no es nativa la lengua castellana, ¿qué procedientos deben emplearse para enseñarla a los niños" [discurso lido no Congreso Nacional Pedagógico] (Barcelona: Tipografía de la Casa de la Caridad).
Sueiro, J. (1935): "Realidad de la Escuela rural", La Voz de Galicia (16-2-1935).
Taibo, V. (1917): "A fala no enseño", A Nosa Terra (5-1-1917).
Villar Ponte, A. (1935): "El serio problema del bilingüismo en la escuela", La Voz de Galicia (23-1-1935).
Viqueira, X. V. (1974): Ensayos e poesías (Vigo: Galaxia).