Contido principal do artigo

Gonzalo Hermo González
Universidade de Santiago de Compostela
España
Vol. 14 (2013), Artigos, Páxinas 43-69
DOI: https://doi.org/10.17979/rgf.2013.14.0.3641
Publicado: feb. 1, 2021
##submission.howToCite##

Resumo

Este traballo ten por obxectivo abordar a análise etimolóxica dos topónimos de base Sarand- (Sarandeses, Sarandín, Sarandón e Sarandós) e Serant- (Serantellos e Serantes). Para a análise do corpus bótase man das fontes existentes, refutando as diferentes propostas etimolóxicas en base á estrutura lingüística e á presenza documental de cada forma. A hipótese que aquí defendo é que todos estes topónimos teñen unha orixe común, que asenta nun antigo radical indoeuropeo especialmente produtivo en Galicia: *ser-, *sor- ‘fluír, discorrer’.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Métricas

Cargando métricas ...

Detalles do artigo

Citas

ALGa II = Instituto da Lingua Galega [1995]: Atlas Lingüístico Galego. V. II: Morfoloxía non verbal ([A Coruña]: Fundación Pedro Barrié de la Maza).

ALGa III = Instituto da Lingua Galega [1995]: Atlas Lingüístico Galego. V. III: Fonética ([A Coruña]: Fundación Pedro Barrié de la Maza).

Alonso Núñez, A. S. (2000): “Os sufixos nominais diminutivos do galego actual”, Verba 27, 133-174.

Bascuas, E. (2002): Estudios de hidronimia paleoeuropea gallega. Anexo 51 de Verba (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela).

Bascuas, E. (2006): Hidronimia y léxico de origen paleoeuropeo en Galicia (Sada: Ediciós do Castro).

Bascuas, E. (2008): “La hidronimia de Galicia. Tres estratos: paleoeuropeo, celta y latino”, Estudios Mindonienses 24, 521-550.

Cabeza Quiles, F. (1992): Os nomes de lugar. Topónimos de Galicia: a súa orixe e o seu significado (Vigo: Xerais).

Cabeza Quiles, F. (2000): Os nomes da terra. Topónimos galegos (Noia: Toxosoutos).

Dauzat, A. (dir.) (1978): Dictionnaire étymologique des noms de rivières et de montagnes en France (París: Klincksieck).

DCECH = Corominas, J. / Pascual, J. A. (1991): Diccionario crítico etimológico castellano e hispánico, 6 v. (Madrid: Gredos).

DMadoz = Madoz, P. (1846-1850): Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de ultramar, 16 v. (Madrid: 2sap ed).

ELH = Alvar, M. (dir.) (1960): Enciclopedia lingüística hispánica. I: Antecedentes. Onomástica (Madrid: Consejo Superior de Investigaciones Científicas).

Fernández González, F. (2007): Nomes do Ribeiro ([Galicia]: Instituto de Estudios Carballiñeses).

Fernández Rei, F. (1991): Dialectoloxía da lingua galega (Vigo: Xerais).

Frías Conde, X. (2002): “O elemento árabe en galego (II)”, Revista Galega de Filoloxía 3, 65-80.

García Arias, X. L. (2005): Toponimia asturiana: el porqué de los nombres de nuestros pueblos (Oviedo: Prensa Asturiana).

Hermo González, G. (2013): “Toponimia maior da parroquia de Taragoña (Rianxo, O Barbanza). Estudo etimolóxico”, Estudos de Lingüística Galega 5, 43-67.

HGNB = Piel, J. M. / Kremer, D. (1976): Hispano-gotisches Namenbuch (Heidelberg: Carl Winter).

Kajanto, Iiro (1982): The Latin Cognomina (Roma: Giorgio Bretschneider Editore).

Krahe, Hans (1964): Unsere ältesten Flussnamen (Wiesbaden: Harrassowitz).

Vasconcellos, J. Leite de (1931): Opúsculos. III: Onomatologia (Coimbra: Imprensa da Universidade).

Martínez Lema, P. (2010): A toponimia das comarcas de Bergantiños, Fisterra, Soneira e Xallas na documentación do Tombo de Toxos Outos (séculos XII-XIV).

USC. Tese de doutoramento inédita. Dispoñible en http://www.dspace.usc.es/bitstream/10347/2870/1/9788498875782_content.pdf [consult. 01.03.2013].

Menéndez Pidal, R. (1986): Orígenes del español: estado lingüístico de la Península Ibérica hasta el siglo XI (Madrid: Espasa-Calpe).

Moralejo Álvarez, J. J. (2008): Callaica Nomina. Estudios de Onomástica Gallega ([A Coruña]: Fundación Pedro Barrié de la Maza).

Moralejo Álvarez, J. J. (2009): “Hidronimia perromana de Gallaecia”, en Kremer, D. (ed.): Onomástica galega II: onimia e onomástica romana e a situación lingüística do noroeste peninsular. Anexo 64 de Verba (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela).

Moralejo Laso, A. (1977): Toponimia gallega y leonesa (Santiago de Compostela: Pico Sacro).

Moralejo Laso, A. (1980): “Notas acerca de hidronimia gallega”, Verba 7, 157-170.

Navaza, G. (2006): Fitotoponimia galega ([A Coruña]: Fundación Pedro Barrié de la Maza).

Navaza, G. (2007): Toponimia de Catoira (Catoira: Concello de Catoira).

Navaza, G. (2011): “Galicia”, en García Arias, X. Ll. (coord.): Toponimia hispánica. Origen y evolución de nuestros topónimos más importantes: 13-36 (Valencia: Denes).

Navaza, G. (2002): “Dialectoloxía e onomástica”, en Álvarez, R. / Dubert García, F. / Sousa Fernández, X. (eds.): Dialectoloxía e léxico: 137-146 (Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega).

OELG = Sarmiento, M. (1999): Onomástico etimológico de la lengua gallega, 2 v.([A Coruña]: Fundación Pedro Barrié de la Maza).

Pharies, D. A. (2002): Diccionario etimológico de los sufijos españoles y de otros elementos finales (Madrid: Gredos).

Pharies, D. A. (2004): “Tipología de los orígenes de los sufijos españoles”, Revista de Filología Española 84: 153-167.

Piel, J. M. (1984): “Novíssimas achegas à história da tradição antropo-toponomástica mais antiga latina no Noroeste galaico”, Verba 11, 5-24.

Prósper, B. M. (2002): Lenguas y religiones prerromanas del occidente de la Península Ibérica (Salamanca: Universidad de Salamanca).

Rivas, E. (1994): Lingua galega, nivéis primitivos (Santiago de Compostela: Laiovento).

Sánchez Rei, X. M. (2011): Lingua galega e variación dialectal (Santiago de Compostela: Laiovento).

Varela Aenlle, C. X. (2000): Toponimia del Eo-Navia (Eilao, Asturias: Mesa prá Defensa del Galego de Asturias).

Villar, F. (1993): “Termes, Tarraco, Turiasu. Los dobletes con r/rr en la toponimia prerromana hispana”, Beiträge zur Namenforschung 28: 301-339.

Villar, F. (1995): Estudios de celtibérico y de toponimia prerromana (Salamanca: Universidad de Salamanca).

Recursos na rede

CAG = Boullón Agrelo, A. I. / Sousa Fernández, X. (dirs.) (2006): Cartografía dos apelidos de Galicia. Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega. Dispoñible en http://www.ilg.usc.es/cag/ [consult. 24.01.2013].

CODOLGA = López Pereira, J. E. (1994-): Corpus Documentale Latinum Gallaeciae. Santiago de Compostela: Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Dispoñible en http://www.corpus.cirp.es/codolga/ [consult. 13.01.2013].

DRAG = Real Academia Galega (2012): Dicionario da Real Academia Galega. A Coruña: Real Academia Galega. Dispoñible en http://www.realacademiagalega.org/dicionario#inicio.do [consult. 07.02.2013].

DdD = Santamarina, A. (dir.) (2003): Diccionario de diccionarios. A Coruña: Fundación Barrié de la Maza. Dispoñible en http://www.sli.uvigo.es/ddd/index.html [consult.18.022013].

ITGM = Varela Barreiro, X. (dir.) (2008-): Inventario Toponímico da Galicia Medieval. Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega. Dispoñible en http://www.ilg.usc.es/itgm/ [consult. 31.01.2013].

NG = Comisión de Toponimia da Xunta de Galicia (2004): Nomenclátor de Galicia. Toponimia oficial das provincias, concellos, parroquias e lugares. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. Dispoñible en http://www.xunta.es/nomenclator/busca.jsp [consult. 25.01.2013].

PTG = Comisión de Toponimia da Xunta de Galicia (2000-): Proxecto Toponimia de Galicia (microtoponimia). Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. Dispoñible en http://www.sitgaideg.xunta.es/buscadoravanzado/ [consult. 14.12.2013].

TMILG = Varela Barreiro, X. (dir.) (2004-): Tesouro Medieval Informatizado da Lingua Galega. Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega. Dispoñible en http://www.ilg.usc.es/tmilg [consult. 01.03.2013].

VBO = Acevedo y Huelves, B. / Fernández y Fernández, M. (1932): Vocabulario del bable de occidente (Madrid: Centro de Estudios Históricos).

VG = Sarmiento, M. (1975): Viaje a Galicia, en Pensado Tomé, J. L. (ed.) (Salamanca: Universidad de Salamanca).

VPGC = Filgueira Valverde, X. et al. (1926): Vocabulario Popular Galego-Castelán (Santiago de Compostela: Seminario de Estudios Galegos).

Sanz Alonso, B. (1997): Toponimia de la provincia de Valladolid. Las cuencas del Duero, Pisuerga y Esgueva (Valladolid: Universidad de Valladolid).

TMILG = Varela Barreiro, X. (dir.) (2004-): Tesouro Medieval Informatizado da Lingua Galega (Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega). [http://www.ilg.usc.es/tmilg].

Varela Sieiro, X. (2008): Léxico cotián na Alta Idade Media de Galicia: arquitectura civil. Anexo 62 de Verba (Santiago de Compostela: Universide de Santiago de Compostela).

Vázquez Fernández, M. I. (1971): El habla y el léxico de Pereiramá (Lugo). Tese de licenciatura inédita (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela).

Vázquez Santamarina, M. E. (1971): El habla de La Gudiña. Tese de licenciatura inédita (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela).

Villar Liébana, F. (2000): Indoeuropeos y no indoeuropeos en la Hispania prerromana: las poblaciones y las lenguas prerromanas de Andalucía, Cataluña y Aragón según la información que nos proporciona la toponimia (Salamanca: Ediciones Universidad de Salamanca).

Xunta de Galicia (2003): Nomenclátor de Galicia. Dispoñíbel en http://www.xunta.es/toponimia [consult. 19/12/2011].