Contido principal do artigo

Eduardo Louredo Rodríguez
CPI Virxe dos Remedios / Instituto da Lingua Galega
España
https://orcid.org/0000-0002-7772-6358
Vol. 21 (2020), Artigos, Páxinas 75-90
DOI: https://doi.org/10.17979/rgf.2020.21.0.7342
Publicado: dec. 31, 2020
##submission.howToCite##

Resumo

Neste artigo estudo o uso dos pronomes ti e vostede con diferentes interlocutores nunha comarca rural do interior de Galicia (O Ribeiro, provincia de Ourense). Os datos para este estudo foron obtidos mediante entrevistas con cuestionario a trinta individuos de dez localidades diferentes. Con este traballo pretendo amosar como a utilización dos pronomes de tratamento é unha variable suxeita a un proceso de cambio lingüístico, observable nos usos lingüísticos de tres grupos de idade diferentes. A conclusión principal deste estudo é que o emprego de vostede diminúe e aumenta o tratamento con ti.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Métricas

Cargando métricas ...

Detalles do artigo

Citas

Alba de Diego, Vidal & Sánchez Lobato, Jesús (1980). “Tratamiento y juventud en la lengua hablada. Aspectos sociolingüísticos”, Boletín de la Real Academia Española LX, 95-130.

Albelda Marco, Marta & Barros García, Mª Jesús (2013). La cortesía en la comunicación. Madrid: Arco/Libros.

ALGa 1995 = García, C., Santamarina, A. (dirs.) & Álvarez Blanco, Rosario (coord.) (1995). Atlas Lingüístico Galego, vol. II: Morfoloxía non verbal. A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza / ILG.

Álvarez, Rosario (1980). O pronome persoal en galego, 2 vols. Tese de doutoramento (inédita). Santiago de Compostela: Universidade.

Álvarez, Rosario (1999). “Porque non todos somos iguais. Achega ó estudio do tratamento en galego”, en Álvarez, Rosario & Vilavedra, Dolores (coords.). Cinguidos por unha arela común. Homenaxe ó profesor Xesús Alonso Montero, vol. I. Santiago de Compostela: Universidade, 207-228.

Álvarez, Rosario (2000). “¡Vivan eles, vivan elas!: Achega para o estudio do tratamento en galego”, en Riquer, Isabel de, Losada, Elena & González, Helena (eds.). Professor Basilio Losada: ensinar a pensar con liberdade e risco. Barcelona: Publicacions de la Universitat de Barcelona, 149-155.

Álvarez, Rosario & Xosé Xove (2002). Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia.

Blas Arroyo, José Luis (1994-1995). “Tú y usted: dos pronombres de cortesía en el español actual. Datos de una comunidad peninsular”, Estudios de lingüística, 10, 21-44.

Blas Arroyo, José Luis (1994a). “De nuevo sobre el poder y la solidaridad. Apuntes para un análisis interaccional de la alternacia tú/usted”, Nueva Revista de Filología Hispánica, XLII, 2, 385-414.

Blas Arroyo, José Luis (1994b). “Los pronombres de tratamiento y la cortesía”, Revista de Filología de la Universidad de La Laguna, 13, 7-35.

Blas Arroyo, José Luis (2005). “Los grados de la cortesía verbal: reflexiones en torno a algunas estrategias y recursos lingüísticos en el español peninsular contemporáneo”, Revista Internacional de Lingüística Iberoamericana III, 1 (5), 9-29.

Brown, R. & Gilman, A. (1960). “The pronouns of power and solidarity”, en Sebeok, T. A. (ed.). Style in Language. Cambridge: MIT press, 253-276.

Calvo del Olmo, Francisco Javier (2011). “Sobre la gramaticalización de los tratamientos nominales en las lenguas románicas: paralelismos e influencias”, Caligrama, 2, 131-153.

Cintra, Luís Filipe Lindley (19862). Sobre “formas de tratamento” na língua portuguesa. Lisboa: Livros Horizonte.

Cunha, Celso & Cintra, Luís Filipe Lindley (200518). Nova gramática do português contemporâneo. Lisboa: Edições João Sá da Costa.

DECLC = Coromines, Joan (1980-1991). Diccionari etimològic i complementari de la llengua catalana (9 vols.). Barcelona: Curial Edicions Catalanes.

Cid Fernández, Alba, Domínguez Oroña, Mª Beatriz & Louredo Rodríguez, Eduardo (2011). Estudo dialectal e sociolingüístico sobre as formas de tratamento en galego. Traballo de curso (inédito) para a materia Dialectoloxía galega.

Cortizo Amaro, José Luís (1998). O ghallegho dos sete lughares. O ghallegho que se falaba, e inda se fala, nos lughares de Rubillón, Taboazas, Liñares, Baíste, Penedo, Couso e Acebedo (concello de Avión, Ourense). Vigo: Artes Gráficas Doyro.

De Jonge, Robert & Nieuwenhujsen, Dorien (2009). “Formación del paradigma pronominal y formas de tratamiento”, en Company, Concepción (dir.). Sintaxis histórica de la lengua española. Segunda parte: La frase nominal. México D. F.: UNAM / Fondo de Cultura Económica, vol. 2, 1593-1671.

Escandell Vidal, Mª Victoria (1993). Introducción a la pragmática: Madrid / Barcelona: UNED / Anthropos.

Faraco, Carlos Alberto (1996). “O tratamento você em português: uma abordagem histórica”, Fragmenta, 13, 51-82.

Fernández Rei, Francisco (1990). Dialectoloxía da lingua galega. Vigo: Xerais.

Fontanella de Weinberg, Mª Beatriz (1999). “Sistemas pronominales de tratamiento en el mundo hispánico”, en Bosque, Ignacio & Demonte, Violeta (dirs.): Gramática descriptiva de la lengua española. Madrid: Espasa, 1399-1425.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (20062). Gramática da lingua galega, vol. II: Morfosintaxe. Vigo: A Nosa Terra.

Frías Conde, Xavier (2011). “Revisitando o sistema dos pronomes de cortesía no diassistema galego-português”, Revista de lengua y literatura catalana, gallega y vasca, 16, 113-124.

García Godoy, María Teresa (2010). “El tratamiento a los progenitores en el español peninsular (siglo XIX). Contraste dos variedades geográficas”, en Hummel, Martin, Kluge, Bettina & Vázquez Laslop, María Eugenia (eds.) (2010). Formas y fórmulas de tratamiento en el mundo hispánico. México DF: El Colegio de México / Karl-Franzens-Universität Graz, 595-617.

Instituto da Lingua Galega & Real Academia Galega (20033). Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego. A Coruña: Real Academia Galega.

Institut d’Estudis Catalans (2018). Gramàtica esencial de la llengua catalana. Barcelona: Institut d’Estudis Catalans. Dispoñible en: https://geiec.iec.cat/gramatica.asp.

Labov, William (1996). Principios del cambio lingüístico, vol I: Factores internos. Tradución de Pedro Martín Butragueño. Madrid: Gredos.

Lara, V. (2012). “Ustedes instead of vosotros and vocês instead of vós: an analysis through the Linguistic Atlas of the Iberian Peninsula (ALPI)”, Dialectologia, Special Issue 3, 57-93. Dispoñible en: http://www.publicacions.ub.edu/revistes/dialectologiaSP2012/.

Lara, V. (2013). “Vocês por vós en el portugués europeo: un fenómeno en auge”, en Viejo Fernández, X. (ed.). Estudios sobre variación sintáctica peninsular. Oviedo: Trabe, 99-123.

Lara, V. (2017). “La desaparición de vocês como forma de tratamiento cortés en el portugués europeo”, Limite 11.1, 135-163.

Mariño Paz, Ramón (2003). O idioma galego no limiar da súa renacenza. Monofrafía 2 da Revista Galega de Filoloxía. Dispoñible en: http://illa.udc.es/rgf/pdf/mon_2.pdf.

Medeiros, Sandi Michele de Oliveira (1996). “Contribuição para um estudo comparativo de formas de tratamento em Espanha e Portugal”, en Carrasco González, Juan M., Fernández García, Mª Jesús & Leal, María Luísa Trindade Madeira (eds.). Actas del Congreso Internacional de Historia y Cultura de la Frontera - 1er Encuentro de Lusitanistas Españoles, vol. II. Cáceres: Universidad de Extremadura, 123-139.

Menon, Odete P. S. (2006). “A história de você”, en Guedes, Marymarcia, Berlinck, Rosane A. & Murakawa, Clotilde A. A. (orgs.). Teoria e análise lingüísticas: novas trilhas. Araraquara / São Paulo: Laboratório Editorial da FCL / Cultura Académica, 99-160.

Molina Martos, Isabel (2002). “Evolución de las fórmulas de tratamiento en la juventud madrileña a lo largo del siglo xx: un estudio en tiempo real”, en Rodríguez González, Félix (coord.). El lenguaje de los jóvenes. Barcelona: Ariel, 97-121.

Molina Martos, Isabel (2020). “Linguistic Change and Social Transformation: the Spread of tuteo in Restoration Spain and Second Republic (1875-1939)”, en Hummel, Martin & Lopes, Célia (eds.). Address in Portuguese and Spanish. Studies in Diachrony and Diachronic Reconstructio. Berlín: Mouton de Gruyter, 443-480.

Moreno Fernández, Francisco (1986). “Sociolingüística de los tratamientos. Estudio sobre una comunidad rural”, Anuario de Letras, 24, 87-120.

Nogué, Neus (2005). Dixi de persona i marcs participatius en català.Tese de doutoramento inédita. Dispoñible en: http://diposit.ub.edu/dspace/handle/2445/41612.

Real Academia Española (2009). Nueva gramática de la lengua española. Vol. 1 Morfología. Sintaxis I. Madrid: RAE.

Ramallo, Fernando (2000). “Pragmática”, en Ramallo, Fernando, Rey Doval, Gabriel & Rodríguez Yáñez, Xoán Paulo (eds.). Manual das ciencias da linguaxe. Vigo: Xerais, 443-512.

Rodríguez, José Luis (2000). “Para um perfil das formas de tratamento: vostede / vosté… você”, en Rodríguez, José Luis (ed.). Estudos dedicados a Ricardo Carvalho Calero, vol I. Santiago de Compostela: Parlamento de Galicia / Universidade, 847-883.

Scollon, Ron, Scollon, Suzanne (1995). Intercutural communication. A discourse approach. Malden: Blackwell.

Wardhaug, Ronald (1992). Introducción á sociolingüística. Tradución de Mario Cal Varela. Santiago de Compostela: Universidade.