O standard galego nas novas gerações: entre o afastamento e a necessidade
Barra lateral do artigo
Contido principal do artigo
Resumo
Neste artigo abordamos a análise da percepção do standard galego por parte das novas gerações, mais concretamente, estudantes do quarto ano da ESO, procedentes de diferentes tipos de habitat (rural, vilão e urbano). Na fase de produção dos dados recorremos à técnica qualitativa do grupo de discussão. Realizámos sete grupos formados por sete ou oito participantes, de modo que trabalhamos ao todo com 52 informantes. Estudámos em primeiro lugar como concebem o standard e autoavaliam a sua competência nesta variedade, tanto ao nivel oral como escrito. Ao descobrirmos que entendem o standard, pelo menos no caso do galego, como uma variedade estilística ou situacional, aprofundamos esta questão no sentido da sua valoração sobre o uso: em que contextos consideram adequado utilizar o standard e em quais não e por que razão. Para finalizar, analizámos se as críticas tradicionais que recebia o standard se mantêm ou não vigentes.
Palavras-chave:
Downloads
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Detalles do artigo
Referências
Álvarez, R. (2003): “A gramática galega”, en H. Monteagudo e X. M. Bouzada (coords.), Elaboración e difusión da lingua, 131-164 (Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega).
Callejo, J. (2002): “Grupo de discusión: la apertura incoherente”, Estudios de Sociolingüística 3,1,91-110.
Dobao, X. A. L. (1993): “A lingua galega e a TVG: situación actual e propostas para unha nova política lingüística (I)”, Cadernos de Lingua 7, 27-44.
Fernández, B. e H. Monteagudo (1995): “Do galego literario ó galego común. O proceso de estandardización na época contemporánea”, en H. Monteagudo (ed.), Estudios de sociolingüística galega. Sobre a norma do galego culto, 99-176 (Vigo: Galaxia).
Formoso Gosende, V. (2013): Do estigma á estima: Propostas para un novo discurso lingüístico. Vigo: Xerais.
Formoso, Valentina / Ana Iglesias / Ana Rial (2017): “Percepción do alumnado galego ante as variedades dialectais propias e alleas”, Verba 47, 231-270.
González González, M. (2003): O galego segundo a mocidade (A Coruña: Real Academia Galega).
Haugen, E. (1972): The Ecology of Language (Stanford, California: Stanfor University Press).
Iglesias Álvarez, A. (2002): Falar galego: “no veo por qué?”. Aproximación cualitativa á situación sociolingüística de Galicia (Vigo: Xerais).
Iglesias Álvarez, A. (2016): “Castelanismos e galeguismos. A súa relación co estándar”, Estudos de lingüística galega 8, 107-125.
Lamuela, Xavier e Henrique Monteagudo (1996): “Planificación lingüística”, en M. Fernández Pérez (coord.), Avances en lingüística aplicada, 229-302 (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela).
Loredo Gutiérrez, Xaquín (2015), “Aproximación á situación sociolingüística en Galicia. A evolución da transmisión lingüística interxeracional do galego”, Letra miúda. Revista de sociolinguüística para o ensino, 6. http://coordinadoraendl.org/aletramiuda/index.php?art=art3_n6.html. Consultado o 15/7/2016
Monteagudo, H. (2003): “A demanda da norma. Avances, problemas e perspectivas no proceso de estandarización do idioma galego”, en H. Monteagudo e X. M. Bouzada (coords.), Elaboración e difusión da lingua, 37-130 (Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega).
Moreno Cabrera, J. C. (2010): O nacionalismo lingüístico (Cangas do Morrazo: Morgante).
Moreno Fernández, F. (2009): La lengua española en su geografía (Madrid: Arco/Libros).
Muljačić, Žarko (1999), “Estandardización de linguas románicas ‘baixo presión’: unha proposta tipolóxica”, en F. Fernández Rei (coord.), Estudios de Sociolingüística Románica, 11-26 (Santiago de Compostela: Servicio de publicacións da Universidade de Santiago de Compostela).
Observatorio da Cultura Galega (2012): A(s) lingua(s) a debate. Inquérito sobre opinións, actitudes e expectativas da sociedade galega. (Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega).
O’Rourke, Bernadette / Fernando Ramallo (2013): ìCompeting ideologies of linguistic authority amongst new speakers in contemporary Galiciaî, Language in Society 42, 287-305.
Ramallo, F. (2010): “Cara a unha tipoloxía sociolingüística dos falantes de galego”, en B. Silva Valdivia, X. Rodríguez Rodríguez e I. Vaquero Quintela (coords.), Educación e linguas en Galicia, 15-38 (Santiago de Compostela: Servizo de Publicacións e Intercambio Científico da Universidade de Santiago de Compostela). Dispoñíbel en http://hdl.handle.net/10347/2247 [consult. 1.12.2016].
Regueira, X. L. (1994), “Modelos fonéticos e autenticidade lingüística”, Cadernos de lingua, 10, 37-60.
Regueira, X. L. (2013): “Estándar oral e modelos de lingua”, A letra miúda. Revista de sociolingüística para o ensino 2, 1-23. Dispoñíbel en http://coordinadoraendl.org/aletramiuda/index.php?art=art2_n2.html [consult. 25.11.2016].
Ruiz Olabuénaga, J. I. (2012): Metodología de la investigación cualitativa (Bilbao: Universidade de Deusto).
Sanmartín Rei, G. (2009): Nos camiños do entusiasmo. Calidade da lingua e planificación (Vigo: Xerais).
Sousa Fernández, X. C. (2003): “Léxico dialectal e estandarización”, en , María Álvarez de la Granja / Ernesto X. González Seoane (eds.), A estandarización do léxico, 129-146 (Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega).
Suárez Quintas, S. (no prelo): “‘O galego non é o ghallegho que falamos nós’: a percepción e as actitudes como condicionantes do cambio lingüístico”, en E. Fernández Rei e X. L. Regueira (eds.) Estudos sobre o cambio lingüístico no galego actual (Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega / Instituto da Lingua Galega).