Apuntes para a investigación en lírica profana galego-portuguesa: a figura de Roi Gomez, o Freire, e as súas cantigas
Barra lateral do artigo
Contido principal do artigo
Resumo
Neste artigo lévase a cabo o establecemento crítico das dúas cantigas de Roi Gomez, o Freire (B 49 e B 50). Ademais de estudar as particularidades que presenta a rúbrica atributiva que antecede a primeira das súas cantigas, téntase, volvendo ás fontes orixinais documentais, atinar un pouco máis na biografía do autor ligado á primeira xeración trobadoresca.
Palabras clave:
Descargas
Métricas
Detalles do artigo
Citas
Alvar, C. (1978): Textos trovadorescos sobre España y Portugal (Madrid: Cupsa Editorial).
Arias Freixedo, X. B. (2003): Antoloxía da lírica galego-portuguesa (Vigo: Xerais).
Avalle, D. S. (1960): Poesie / Peire Vidal (Milano: R. Ricciardi).
Ayala Martínez, C. de (2003): Las órdenes militares hispánicas en la Edad Media : siglos XII-XV (Madrid: Marcial Pons: Latorre Literaria).
Azevedo Maia, C. de (1986): História do galego-portugués. Estado lingüístico da Galiza e do Noroeste de Portugal desde o século XIII ao século XIV (Com referencia à situação do galego moderno) (Coimbra: Fundação Calouste Gulbenkian).
Barbieri, M. (1993): “Roi Gomez, o Freire”, en DLMGP, 584-585.
Bec, P. (1970): Manuel practique de philologie romane, 4 vols. (Paris: Éditions A. & J. Picard).
Beltran, V. (1995): A cantiga de amor (Vigo: Xerais).
Bertolucci Pizzorusso, V. (1992): As poesías de Martin Soares (Vigo: Galaxia).
Boullón Agrelo, A. I. (1999): Antroponimia medieval galega (ss. VIII-XII), Patronymica Romanica (Max Niemeyer Verlag, Tübingen).
Brea, M. (2005): “Que gran coita d’endurar. Anotacións sobre o uso lírico de endurar”, en Boullón Agrelo, A. I. / Couceiro Pérez, X. L. / Fernández Rei, F. (eds.): As tebras alumeadas: Estudos filolóxicos ofrecidos en homenaxe a Ramón Lourenzo, 527:539 (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela / Servicio de Publicacións e Intercambio Científico).
Cappelli, A. (1995): Dizionario di abbreviature latine ed italiane: usate nelle carte e codici specialmente del Medio-Evo riprodotte con oltre 14000 segni incisi (Milano: Ulrico Hoepli).
CSM = Mettmann, W. (ed.) (1959-1972): Alfonso X, Cantigas de Santa María, 3vols. (Coimbra: Universidade de Coimbra).
CORDE: REAL ACADEMIA ESPAÑOLA: Banco de datos (CORDE) [en línea].
Corpus diacrónico del español. Dispoñible en http://www.rae.es [consult. 31/01/2011].
Correia, Â. (1995): “O sistema das coblas doblas na lírica galego-portuguesa”, en Paredes, J. (ed.): Medioevo y Literatura. Actas del V Congreso de la Asociación Hispánica de Literatura Medieval (Granada, 27 septiembre-1 octubre 1993): II, 75-90 (Granada: Universidad de Granada).
Correia, Â. (2001): As cantigas de D. Joam Soares Coelho e o “ciclo da ama” [Dissertação de doutoramento em Literatura Portuguesa] (Lisboa: Faculdade de Letras da Universidade de Lisboa).
Cruz Coelho, M. H. da (1988): O Mosteiro de Arouca : do século X au século XIII(Arouca: Cámara Municipal, Real Irmandade da Rainha Santa Mafalda).
DLMGP = Lanciani, G. / Tavani G. (orgs.) (1993): Dicionário de Literatura Medieval Galega e Portuguesa (Lisboa: Ed. Caminho).
Domínguez Carregal, A. A. (2009): “O uso de afan na lírica galego-portuguesa”, en Brea, M. (ed.): Pola melhor dona de quantas fez nostro senhor. Homenaxe á profesora Giulia Lanciani, 153-168 (Santiago de Compostela: Xunta de Galicia / Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades).
Fernández Guiadanes, A. (2010): “Particularidades gráficas e de impaxinación do folio 79r do Cancioneiro da Ajuda: o seu copista é ¿un copista corrector?”, en Arbor Aldea, M. / Fernández Guiadanes, A. (eds.): Estudos de edición crítica e lírica galego-portuguesa. Anexo 67 de Verba, 163-194: (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela / Servizo de Publicacións e Intercambio Científico).
Fernández Guiadanes, A. / Río Riande del, G. [no prelo]: “Hacia una emendatio legítima: la collatio intra e intertextual en la edición de la lírica profana gallego-portuguesa”, Incipit XXX.
Ferrari, A. (1979): “Formazione e struttura del Canzoniere Portoghese della Biblioteca Nazionale di Lisbona (Cod. 10991: Colocci-Brancuti). Premesse codicologiche alla critica del testo (Materiali e note problematiche)”, Arquivos do Centro Cultural Português XIV, 27-142.
Ferreira, J. de Azevedo (1987): Afonso X. Foro Real (Lisboa: Instituto Nacional de Investigação Científica).
Ferreiro, M. (1995): Gramática histórica galega. I. Fonética e Morfosintaxe (Santiago de Compostela: Edicións Laiovento).
Ferreiro, M. / Martínez Pereiro, C. P. / Tato Fontaíña, L. (eds.) (2007): Normas de edición para a poesía trobadoresca galego-portuguesa medieval (A Coruña: Servizo de Publicacións da UDC).
Figueiredo J. A de (2003) [reimp. facs. da ed. de 1800]: Nova Historia da Militar Orden de Malta e dos Senhores Grão-Priores della em Portugal, 3vols. (Lisboa: Servicios gráficos Edinova).
Frateschi Vieira, Y. (1999): En cas dona Maior: os trovadores e a corte senhorial galega no século XIII (Santiago de Compostela: Laiovento).
García-Sabell Tormo, T. (1991): Léxico francés nos cancioneiros galegoportugueses: revisión crítica (Vigo: Editorial Galaxia).
Gonçalves, E. (1976): “La Tavola colocciana. Autori portoghesi”, Arquivos do Centro Cultural Português, X: 387-448.
Gonçalves, E. (1994): “O sistema das rubricas atributivas e explicativas nos cancioneiros trovadorescos galego-portugueses”, en Lorenzo, R. (ed.): Actas do XIX Congreso Internacional de Lingüística e Filoloxía Románicas. IV, 979-990 (A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza, Conde de Fenosa).
LPGP = Brea, M. (coord.) (1996): Lírica profana galego-portuguesa. Corpus completo das cantigas medievais, con estudio biográfico, análise retórica e bibliografía específica, realizado por F. Magán Abelleira, I. Rodiño
Caramés, M. C. Rodríguez Castaño e X. X. Ron Fernández, coa colaboración de A. Fernández Guiadanes e M. C. Vázquez Pacho, 2 vols. (Santiago de Compostela: Xunta de Galicia / Centro de Investigacións Lingüísticas e Literarias “Ramón Piñeiro”).
Lapa, M. Rodrigues (1995): Cantigas d’escarnho e de mal dizer dos cancioneiros medievais galego-portugueses. Edição crítica e vocabulário (Vigo, Lisboa: Ir Indo Edicións, Edições João Sá da Costa).
Lorenzo, R. (1977): La traducción gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla, 2 vols. (Ourense: Instituto de Estudios Orensanos “Padre Feijoo”).
MedDB: Base de datos da Lírica Profana Galego-Portuguesa (MedDB), versión 2.0. [en línea], Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades. Dispoñible en http://www.cirp.es [consult. 21/02/2011].
Machado, J. P. / Paxeco, E. (1949-1964), Cancioneiro da Biblioteca Nacional, antigo Colocci-Brancuti (Lisboa).
Mattoso, J. / Sousa, A. de (1993): História de portugal. A monarquia feudal (1096-1480) (Lisboa: Editorial Estampa).
Menéndez Pidal, R. (1964): Cantar de Mio Cid. Texto, gramática y vocabulario, 3 vols. (Madrid: Espasa Calpe).
Michaëlis de Vasconcellos, C. (1990): Cancioneiro da Ajuda, 2 vols. (Lisboa: Imprensa Nacional-Casa da Moeda).
Millares Carlo, A. (1983); Tratado de Paleografía Española, 3 vols. (Madrid: Espasa Calpe).
Miranda, J. Ribeiro (2004): Aurs mesclatz ab argen. Sobre a primeira geração de trovadores galego-portugueses (Porto: Edições Guarecer).
Molteni, E. (1880): Il Canzoniere portoghese Colocci-Brancuti (Halle: Max Niemeyer).
Monaci, E. (1880): Il Canzoniere Portoghese della Biblioteca Vaticana (Halle: Max Niemeyer Editore).
Monteagudo, H. (2008): Letras primeiras. O Foral do Burgo de Caldelas, os primordios da lírica trobadoresca e a emerxencia do galego escrito (A Coruña: Fundación Pedro Barrié de la Maza).
Nobiling, O. (2007): As cantigas de D. Joan Garcia de Guilhade e Estudos dispersos [edición de Yara Frteschi Vieira] (Niterói: Xunta de Galicia / EduFF).
Nunes, J. J. (1971): Cantigas d’amor dos trovadores galego-portugueses. Edição crítica acompanhada de introdução, comentário, variantes e glossário (New York: Kraus Reprint).
Rades y Andrada, F. de (1980): Crónica de las tres Ordenes de Santiago, Calatrava y Alcántara: con un estudio sobre “la obra histórica de Rades y Andrada” de Derek W. Lomas (Barcelona: El Albir).
Resende de Oliveira, A. (1994): Depois do espectáculo trovadoresco. A estrutura dos cancioneiros peninsulares e as recolhas dos séculos XIII e XIV (Lisboa:Edições Colibri).
Riquer, M. de (1975): Los trovadores: historia literaria y textos (Barcelona: Planeta).
Rodríguez, J. L. (1980): El Cancionero de Joan Airas de Santiago. Edición y estudio. Anexo 12 de Verba (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela / Servizo de Publicacións e Intercambio Científico).
Rodríguez, J. L. (1988): “Os nomes dos trovadores. Algumhas anotacons para umha fixacom possível”, en Beltrán, V. (ed.): Actas del I congreso de la asociación hispánica de literatura medieval, Santiago de Compostela, 2 al 6 de Diciembre de 1985, 523-538 (Barcelona: P.P.U).
Souto Cabo, J. A. [no prelo]: “Intersecção escritural discursiva no primeiro documento romance da Galiza. A cessão do mosteiro de Arneses à condessa Dª Sancha (1222)”.
Varela, X. (2005): “Os usos das letras maiúsculas no Cancioneiro da Ajuda”, en Boullón Agrelo, A. I. / Couceiro Pérez, X. L. / Fernández Rei, F. (eds.), As tebras alumeadas. Estudos filolóxicos ofrecidos en homenaxe a Ramón Lorenzo, 275-288 (Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela / Servicio de Publicacións e Intercambio Científico).
Viejo Fernández J. (1998): La onomástica asturiana bajomedieval. Nombres de persona y procedimientos denominativos en Asturias de los siglos XIII al XV (Tübingen: Patronymica Romanica / Max Niemeyer Verlag).