Contido principal do artigo

Xosé Manuel Cid Fernández
Universidade de Vigo
España
https://orcid.org/0000-0002-7470-1737
Rosa María Cid Galante
Centro de Educación para Adultos (EPAPU) de Ourense
España
https://orcid.org/0000-0003-1639-7842
Vol. 26 (2022), Miscelánea, Páxinas 189-218
DOI: https://doi.org/10.17979/srgphe.2022.26.0.9245
Recibido: ago. 8, 2022 Publicado: ago. 8, 2022
##submission.howToCite##

Resumo

Este estudo trata da creación e os propósitos da Asociación Provincial de Mestres en Ourense. Tamén analiza o intenso labor das asociacións dos diferentes partidos xudiciais e o seu funcionamento interno, organización, implicación dos asociados e accións máis destacadas. Os docentes van ver no asociacionismo unha posibilidade para demandar melloras na súa situación profesional e na súa consideración social e tamén un medio para fomentar a solidariedade. Todo iso enmárcase no primeiro terzo do século XX que é un período de importantes cambios no ámbito educativo.
Aínda que, efectivamente, as asociacións de mestres tiñan certa inquietude reivindicativa, tamén é certo que non supuxeron unha preocupación para a Administración, pois actuaban dentro dun marco de respecto á autoridade administrativa e non eran, en absoluto, excesivamente esixentes nin combativas con ela.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Detalles do artigo

Citas

Álvarez Lázaro, Pedro (dir.). Cien años de educación en España: en torno a la creación del Ministerio de Instrucción Pública y Bellas Artes. Madrid: Ministerio de Educación y Ciencia, 2001.

Barreiro Fernández, Xosé Ramón; Moreno González, Xan; Palomares Ibáñez, José María e Varela González, Isaura. O movemento obreiro en Galicia. Vigo: Xerais, 1990.

Benso Calvo, Carmen e Cid Galante, Rosa M.ª. “La enseñanza privada en Ourense a comienzos de siglo”. Sarmiento. Anuario Galego de Historia da Educación 8 (2004): 43-77.

Cid Fernández, Xosé Manuel. Educación e Ideoloxía en Ourense na IIº República. Santiago: Servizo de Publicacións da Universidade, 1989 (2.ª ed. 2010, Editorial Andavira).

Cid Fernández, Xosé Manuel. “El movimiento de educación para la paz entre las dos guerras mundiales”. Historia de la Educación 11 (1992): 281-282.

Cid Fernández, Xosé Manuel. Escola, Democracia e República. Teorías e institucións educativas en Ourense durante a II República. Vigo: Concello de Ourense e Universidade de Vigo, 1994.

Cid Fernández, Xosé Manuel. “A represión franquista do Maxisterio. Unha historia que debemos seguir reescribindo, para fundamentar historicamente unha educación para a paz”. Sarmiento. Revista Galego-Portuguesa de Historia da Educación, 24 (2020): 265-282.

Cid Galante, Rosa M.ª. “A percepción dos docentes do ensino primario ourensán a comezos do século XX: un profesorado en entredito”. Sarmiento. Anuario Galego de Historia da Educación, 11 (2007): 37-57.

Cid Galante, Rosa M.ª. O ensino primario en Ourense (1900-1930). Ourense: Deputación Provincial de Ourense, 2017.

Cid Galante, Rosa M.ª. “Antonia Ortiz Currais: A primeira inspectora de ensino primario en Galicia comprometida coa ensinanza e defensora da educación da muller”. EDUGA. Revista Galega de Ensino, 80 (2020). (edición on line).

Cossío, Manuel B. La enseñanza primaria en España. Madrid: Fontanet, 1897.

Costa Rico, Antón. “Magisterio”. En Gran Enciclopedia Gallega XX, 42-50. Santiago: Silverio Cañada editor, 1974.

Costa Rico, Antón. “Socialismo e educación na Galiza do primeiro tercio do século XX”. En II Xornadas de Historia de Galicia. Aspectos da realidade Galega (século XV ao XX), ed. Xavier Castro e Jesús de Juana, 135-164. Ourense: Deputación Provincial, 1986.

Costa Rico, Antón. “A longa historia do sindicalismo no ensino en Galicia”, Revista Galega de Educación, 5 (1987): 57-59.

Costa Rico, Antón. Escolas e mestres. Santiago: Consellería da Presidencia, 1989.

Costa Rico, Antón. Historia da educación e da cultura en Galicia. Vigo: Edicións Xerais, 2004.

Cuesta Escudero, Pedro. La escuela en la reestructuración de la sociedad española (1900-1923). Madrid: Siglo XXI de España, 1994.

De Gabriel, Narciso. “Historia de la profesión docente en España”. En A história da educação em Espanha e Portugal. Investigações e actividades, eds. Antonio Nóvoa e Julio Ruíz Berrio, 137-156. Lisboa: Sociedade Portuguesa de Ciências da Educação/Sociedad Española de Historia de la Educación, 1993.

De Gabriel, Narciso. “A represión fascista do profesorado galeguista”. Sarmiento. Revista Galego-Portuguesa de Historia da Educación, 24 (2020): 211-237

De Guzmán, Manuel. Vida y muerte de las Escuelas Normales, Barcelona: PPU, 1986.

De Juana, Jesús e Castro, Xabier “A longa historia do sindicalismo no ensino en Galicia” Revista Galega de Educación, n.º 5, 1987, 57-59.

De Luís Martín, Francisco. Historia de la FETE (1909-1936). Madrid: Tecnos, 2009.

De Puelles Benítez, Manuel. Educación e ideología en la España Contemporánea. Barcelona: Editorial Labor, 1991.

Espinilla Herrarte, M.ª Lourdes. “El magisterio palentino en el primer tercio del siglo XX: del ideal regeneracionista a la realidad cotidiana”. Tabanque, Revista pedagógica, 23 (2010): 243-260.

Fernández Ascarza, Victoriano. Diccionario de Legislación de Primera Enseñanza. Madrid: El Magisterio Español, 1913.

Ferraz Lorenzo, Manuel. “Antecedentes, origen y consolidación histórica del sindicalismo de la enseñanza en Canarias (1905-1936)”. Revista de Educación, 308 (1995): 143-165.

Ferrer y Rivero, P. Tratado de la Legislación de Primera Enseñanza. Madrid: Librería de los Sucesores de Hernando, 1915.

Hernández, José M.ª. “La escuela rural en la España del siglo XX”. Revista de Educación. Núm. Extraordinario 1 (2000): 113-136.

Jiménez Landi, Antonio. La Institución Libre de Enseñanza y su ambiente: Período de expansión influyente IV. Madrid: Ministerio de Cultura/ Universidad Complutense/ Universidad de Barcelona/ Universidad de Castilla la Mancha, 1996.

Liébana Collado, Alfredo. Catálogo: Historia de la FETE desde los Orígenes a 1939. Preámbulo: Gerardo Fernández, Secretario Relaciones Institucionales de FETE Pais Valenciá. Madrid: FETE-UGT, 2009.

Llano Díaz, Ángel. “El VI Congreso de la Federación Internacional de Asociaciones de Maestros (FIAM-FIAI). Santander. 1933” Cabás, 15 (2016): 1-18. http:// revista. muesca.es.

López del Castillo, Mª Teresa. Historia de la inspección de primera enseñanza en España. Madrid: Ministerio de Educación, Cultura y Deporte, 2013.

Marco López, Aurora e Porto Ucha, Serafín. A Escola Normal de Santiago de Compostela. De Escola Normal Superior a Escola Universitaria (1849-1996). Santiago de Compostela: Universidade de Santiago de Compostela, 2000.

Mayorga Manrique, Alfredo. “La inspección en el nivel de la educación primaria. Proceso histórico”. Revista de Educación, 320 (1999): 18-38.

Ministerio de Educación y Ciencia. Historia de la educación en España: de las Cortes de Cádiz a la Revolución de 1868. II. Madrid: Secretaría General y Técnica MEC, 1989.

Ministerio de Educación y Ciencia. Historia de la educación en España: de la Restauración a la Segunda República, III. Madrid: Secretaría General y Técnica MEC, 1989.

Ministerio de Educación y Ciencia. Centenario de la fundación del Ministerio de Instrucción Pública y Bellas Artes. Madrid: Ministerio de Educación y Ciencia, 2000.

Navarro, Ramón. La escuela y el maestro en la España Contemporánea (1810-1939). Barcelona: PPU, 1998.

Palomares Ibáñez, José M.ª. “Condición obreira, conflictividade e asociacionismo en Santiago na época da comisión de reformas sociais”. En O movemento obreiro en Galicia, eds Xosé Ramón Barreiro Fernández, Xan Moreno González, José María Palomares Ibáñez e Isaura Varela González, 115-138. Vigo: Xerais, 1990.

Prada, Julio. Violencia política, protesta social e orde pública no Ourense republicano. A Coruña: Edicións do Castro, 2007.

Quintas, Francisco Javier. Historia do movemento obreiro socialista en Ourense (1895 -1936). Santiago: Fundación Luis Tilve, 2012.

Ramírez Aísa, Elías. Génesis y configuración de la inspección de educación en la España liberal (1808-1874). Madrid: UNED, 1998.

Terrón Bañuelos, Aida. “El movimiento asociacionista del magisterio nacional”. Historia de la Educación. Revista Interuniversitaria, 6 (1987) 279-300.

Terrón Bañuelos, Aida. “Cien años de defensa colectiva: la dinámica societaria y sindical del Magisterio Español” Sarmiento. Anuario Galego de Historia da Educación, 3 (1999): 157-182,

Terrón Bañuelos, Aida. “Coordenadas del asociacionismo profesional de los docentes. Estado de la cuestión en España”. Historia y Memoria de la Educación, 1 (2015): 93-130.

Terrón, Aida y Viñao, Antonio “Educación, movimiento obrero y sindicalismo (España, siglo XX)”. Historia de la Educación, 37 (2018): 69-114

Vila Serra, José. Ley Provincial, Valencia: Biblioteca Jurídica de los Ayuntamientos y Juzgados Municipales. Imprenta del autor, 1906.

Viñao Frago, Antonio. Innovación pedagógica y racionalidad científica. La escuela graduada pública en España (1898-1936). Madrid: Akal, 1990.