Contido principal do artigo

Silvia Azevedo
Universidade Portucalense (Porto)
Portugal
https://orcid.org/0000-0002-7185-6063
Bruno Ferreira
Escola de Educación e Desenvolvemento Humano – Lisboa
Portugal
https://orcid.org/0000-0002-2293-5822
Cláudia Luísa
Universidade do Algarve- Faro
Portugal
https://orcid.org/0000-0002-7250-4406
Vanda Rodrigues
Viseu Social - Viseu
Portugal
https://orcid.org/0009-0000-7842-6456
Vol. 27 (2023), Monografía, Páxinas 207-225
DOI: https://doi.org/10.17979/srgphe.2023.27.0.10124
Recibido: nov. 30, 2023 Publicado: nov. 30, 2023
##submission.howToCite##

Resumo




A Educación Social é unha profesión social e educativa que veu colaborar na clarificación de competencias fronte a outras áreas similares, nomeadamente de profesións de acción social, con máis anos de intervención en Portugal. A identidade profesional dos educadores sociais ten sido realizada pola práxis dos propios profesionais, mais tamén fortemente fomentada pola Asociación Profesional que os representa, a Asociación dos Profesionais Técnicos Superiores de Educación Social (APTSES). O asociativismo e os seus movementos sociais teñen sido cruciais no desenvolvemento da profesión e do perfil do educador social. Nun panorama de transformacións e dinámicas sociais inesperadas, pautadas ao longo destes últimos anos pola Pandemia da COVID-19 e pola ocupación da Ucraína polas tropas rusas, a Educación Social revélase como un campo profesional en expansión, cuxos instrumentos e metodoloxías de intervención esixen unha adecuación e avaliación continuas, unha nova formalización, compromiso e lexitimación profesional e científica.


 




 

 

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Detalles do artigo

Citas

Abreu, Wilson. Identidade, Formação e Trabalho. Das Culturas Locais às Estratégias Identitárias dos Enfermeiros. Lisboa: Educa, 2001.

Asociación Estatal de Educación Social (ASEDES). “Codigo Deontologico del Educador y Educadora Social”. ASEDES, 2007. https://www.eduso.net/wp-content/uploads/documentos/143.pdf (Consultado em 26 de abril de 2011).

Associação dos Profissionais Técnicos Superiores de Educação Social (APTSES). “Proposta de Estatuto Profissional do Técnico Superior de Educação Social”. APTSES, 2007. http://www.aptses.pt/estatuto-do-tecnico-superior-de-educacao-social/ (Consultado em 20 de outubro de 2022).

Azevedo, Sílvia. “Educação Social: Profissão ou Ciência? Contributos para uma Discussão Científica. Interacções 17, n.º 56 (2021): 50-67.

Azevedo, Sílvia. Técnicos Superiores de Educação Social: Necessidade e Pertinência de um Estatuto Profissional. Porto: Fronteira do Caos, 2011.

Azevedo, Sílvia, Fátima Correia, Érica Machado, e Jacyara Paiva. “Educação Social: Caminhos Percorridos, Desafios e Oportunidades Contemporâneas. Aproximações entre Portugal e o Brasil”. Saber & Educar 22 (2017): 62-71. http://doi.org/10.17346/se.vol22.259 (Consultado em 20 de outubro de 2022).

Baptista, Isabel. “Ética e Educação Social – Interpelações de Contemporaneidade”. Pedagogía Social - Revista Interuniversitaria 19 (2012): 37-49.

Canário, Rui. Aprender sem Ser Ensinado. A Importância Estratégica da Educação Não Formal. Lisboa: Conselho Nacional de Educação, 2006.

Canastra, Fernando. “O Perfil Formativo-Profissional do Educador Social. Um Estudo a Partir das Narrativas Experienciais de Autoformação”. Tese de doutoramento, Universidade Aberta, 2007.

Canastra, Fernando. “O Perfil Formativo-Profissional do(a) Educador(a) Social: Uma Experiência de Investigação a Partir do Enfoque Biográfico-Narrativo”. Revista Iberoamericana de Educación 49, n.º 8 (2009): 1-10.

Canastra, Fernando e Manuela Malheiro. “O Perfil Profissional do Educador Especializado (Social): uma Leitura Sócio-Histórica”. Cadernos de Pedagogia Social 2 (2008): 61-80.

Caride, José Antonio. Las Fronteras de la Pedagogía Social: Perspectivas Científica e Histórica. Barcelona: Gedisa, 2005.

Carreras, Juan Sáez e José García Molina. Pedagogía Social. Pensar la Educación Social Como Profesión. Madrid: Alianza Editorial, 2006.

Cieza García, José Antonio. “El Compromiso y la Participación Comunitaria de los Centros Escolares. Un Nuevo Espacio-Tiempo de Intervención Socioeducativa”. Pedagogía Social - Revista Interuniversitaria 17 (2010): 123-36.

Comissão Europeia. “Comunicação da Comissão ao Parlamento Europeu, ao Conselho Europeu, ao Conselho, ao Comité Económico e Social Europeu e ao Comité das Regiões – A Hora da Europa: Reparar os Danos e Preparar o Futuro para a Próxima Geração” (2020). https://bit.ly/3eSUDCN (Consultado em 20 de outubro de 2022).

Correia, Fátima, Teresa Martins, Sílvia Azevedo, e Paulo Delgado. “A Educação Social em Portugal: Novos Desafios para a Identidade Profissional”. Interfaces Científicas – Educação 3, n.º 1 (2014): 113-24.

Delors, Jacques. Learning: The Treasure Within. Paris: UNESCO Publishing, 1996.

Dubar, Claude. A Socialização. A Construção das Identidades Sociais e Profissionais. Porto: Porto Editora, 1997.

Esteves, Ana. “A Construção da Identidade Profissional do Enfermeiro em Bloco Operatório”. Dissertação de mestrado, Politécnico de Setúbal, 2012.

Fermoso, Paciano. Historia de la Pedagogía Social en España. Valencia: Nau Libres, 2003.

Ferreira, Bruno. Condeixa: da Ruralidade Mondeguina à Urbanização do Envelhecimento. Condeixa: Musikater, 2008.

Ferreira, Bruno e Sílvia Azevedo. “Pertinência Profissional e Código Deontológico do Técnico Superior de Educação Social”. APTSES, 2011. http://wwwa.uportu.pt/siaa/Cursos/Codigo_Deontologico.pdf. (Consultado em 20 de outubro de 2022).

Lagos, Carmen Celedón. “El Concepto de Trabajo Social. El Trabajo Social como Profession: la Identidad del Trabajo Social. El Trabajo Social como Disciplina Cientifica. La Tecnologia y el Trabajo Social”. In Introducción al Trabajo Social, coordenado por Tomás F. García e Carmen Bracho, 250-76. Madrid: Alianza Editorial, 2006.

Lopes, Noémia. Recomposição Profissional de Enfermagem. Coimbra: Quarteto Editora, 2001.

Luísa, Cláudia. “A Educação Social e os Direitos Humanos em Tempos de Pandemia”. Revista Portuguesa de Investigação Comportamental e Social 8, n.º 2 (2022): 1-14. https://doi.org/10.31211/rpics.2022.8.2.268 (Consultado em 20 de outubro de 2022).

Molina, José García, coord.. 2003. De Nuevo, la Educación Social. Madrid: Dykinson.

Nascimento, Paula. “Associativismo Profissional: Conceções e Práticas dos/as Técnicos/as Superiores de Educação Social (TSES)”. Dissertação de mestrado, Instituto Politécnico de Lisboa, 2018.

Pedro, Adriano. “Percursos e Identidades. A Reconstrução da Identidade Profissional do Docente de Enfermagem: o Olhar dos Docentes”. Tese de doutoramento, Universidade Lusófona de Humanidades e Tecnologias, 2011.

Pereira, Fernando. “Identidades Profissionais, Trabalho Técnico e Cooperativismo Agrário em Trás-os-Montes e Alto Douro”. Tese de doutoramento, Universidade de Trás-os-Montes e Alto Douro, 2004.

Pérez-Serrano, Gloria. Pedagogía Social – Educación Social. Construcción Científica e Intervención Práctica. Madrid: Narcea, 2003.

Pineau, Gaston. Temporalités en Formation. Paris: Anthropos, 2000.

Sáez Carreras, Juan. Educación y Aprendizage en las Personas Mayores. Madrid: Dykinson, 2003.

Sáez Carreras, Juan. Pedagogía Social y Educación Social. Historia, Profesión y Competencias. Madrid: Editorial Pearson, 2007.

Sáez Carreras, Juan e José García Molina. Pedagogía Social. Pensar la Educación Social Como Profesión. Madrid: Alianza Editorial, 2006.

Sainsaulieu, Renaud. L’Identité au Travail. Paris: Press de la Foudatión Nationale des Sciences Politiques, 1985.

Tedesco, Juan Carlos. “Los Desafios de la Educación Básica en el Siglo XXI”. Revista Iberoamericana de Educación 55 (2011): 31-47.

Timóteo, Isabel e Ana Bertão. “Educação Social Transformadora e Transformativa: Clarificação de Sentidos”. Sensos 2, n.º 1 (2012): 11-26.

Trilla, Jaume. La Educación Fuera de la Escuela. Madrid: Ariel, 2003.

Vieira, Ana e Ricardo Vieira. Pedagogia Social, Mediação Intercultural e (Trans)formações. Porto: Profedições, 2016.