Contido principal do artigo

Xosé Luís Regueira
Universidade de Santiago de Compostela / Instituto da Lingua Galega
España
https://orcid.org/0000-0001-7264-3740
Vol. 20 (2019), Artigos, Páxinas 119-147
DOI: https://doi.org/10.17979/rgf.2019.20.0.5922
Publicado: dec. 31, 2019
##submission.howToCite##

Resumo

A preocupación polos modelos de lingua, especialmente os presentes na actividade pública, vén sendo obxecto de discusión nos últimos anos, baixo a etiqueta de  “calidade da lingua” ou de “autenticidade”. Neste artigo arguméntase que o estudo da variación, especialmente desde a perspectiva da sociolingüística interaccional, resulta imprescindible para comprender o comportamento das persoas que están a usar a lingua no espazo público. A partir dese coñecemento a lingüística poderá realizar algunhas contribucións útiles para que as persoas que protagonizan eses espazos sociais poidan desenvolver as variedades que lles permitan alcanzar os seus obxectivos comunicativos, mais, cando menos no tocante á lingua oral, esas variedades non son susceptibles dunha planificación de arriba a abaixo como ocorre con certos aspectos do estándar escrito.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Métricas

Cargando métricas ...

Detalles do artigo

Citas

Abuín Soto, Manuel (1970). El castellano hablado en las Rías Bajas. Tese de doutoramento. Universidad de Oviedo.

Aguete, Alba (2017). “Factores externos na variación do vocalismo galego. Estudo perceptivo”. En X. L. Regueira & E. Fernández Rei (eds.), Estudos sobre o cambio lingüístico no galego actual. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega, 63-97.

Álvarez, Rosario & Xove, Xosé (2002). Gramática da lingua galega. Vigo: Galaxia.

Amengual, Mark & Pilar Chamorro (2015). “The effects of language dominance in the perception and production of the Galician mid vowel contrasts”. Phonetica 72, 207-236.

Bauman, Richard & Briggs, Charles L. (2003). Voices of modernity: language ideologies and the politics of inequality. Cambridge: Cambridge University Press.

Blommaert, Jan (2010). The sociolinguistics of globalization. Cambridge: Cambridge University Press.

Bourdieu, Pierre (1982). Ce que parler veu dire: l’économie des échangements linguistiques. Paris: Fayard.

Bucholtz, Mary & Kira Hall (2005). “Identity and interaction: a sociocultural linguistic approach”. Discourse Studies 7, 585-614.

Coulmas, Florian (2018). “Urbanisation and linguistic multitude”. En D. Smakman & P. Heinrich (eds.), Urban sociolinguistics. The city as a linguistic process and experience. London / New York: Routledge, 12-24.

Coupland, Nikolas (2003). “Sociolinguistic authenticities”. Journal of Sociolinguistics 7, 3, 417-430.

Chakrabarty, Dipesh (2000). Provincializing Europe: postcolonial thought and historical difference. Princeton / Oxford: Princeton University Press.

Dubert, Francisco (2002). “Os sociolectos galegos”. Cadernos de Lingua 24, 5-27.

Eira, Christina & Stebbins, Tonya N. (2008). “Authenticities and lineages: revisiting concepts of continuity and change in language”. International Journal of the Sociology of Language 189, 1-30.

Fairclough, Norman (1989). Language and power. Harlow: Longman.

Fernández Rei, Elisa (2005). “O estándar prosódico”. En R. Álvarez & H. Monteagudo (eds.), Norma lingüística e variación, 97-125. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega.

Fernández Rei, Elisa & Regueira, Xosé Luís (2019). “Cambio lingüístico, ruralidade e creación de novas identidades sociais”. Relatorio presentado no IV Simposio Internacional EDISO (Santiago de Compostela, 5-7 de xuño de 2019).

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (1998). Gramática da lingua galega. Vol. 1: Fonética e fonoloxía. Vigo: A Nosa Terra.

Freixeiro Mato, Xosé Ramón (2009). Lingua de calidade. Vigo: Xerais.

Freixeiro Mato, Xosé Ramon (2014). “Lingua oral, calidade da lingua e futuro do galego”. En X. M. Sánchez Rei (ed.), Modelos de lingua e compromiso. A Coruña: Baía.

González González, Manuel (dir.) (2003). O galego segundo a mocidade. A Coruña: Real Academia Galega.

González González, Manuel & Regueira, Xosé Luís (1994). “Estudio acústico das vocais tónicas galegas en posición fonética normal”. En R. Lorenzo (ed.), Actas do XIX Congreso Internacional de Lingüística e Filoloxía Románicas (Santiago de Compostela, 1989). Vol. 6, 141-179. A Coruña: Barrié de la Maza.

Gumperz, John J. (1982). Discourse strategies. Cambridge: Cambridge University Press.

Harris, Roy (1990). “On redefining linguistics”. En H. Davis & T. Taylor (eds.), Redefining linguistics, 18-52. London: Routledge.

Haugen, Einar (1966). Language conflict and language planning: the case of Modern Norwegian. Cambridge, Ma.: Harvard University Press.

Herrero Valeiro, Mário (2011). Guerra de grafias, conflito de elites na Galiza contemporânea. Santiago de Compostela: Através.

Kabatek, Johannes (1992). “O príncipe Louis Lucien Bonaparte, precursor da lingüística galega”. Cadernos de Lingua 6, 5-26.

Kristiansen, Tore (1998). “The role of standard ideology in the disappearance of the traditional Danish dialects”. Folia Linguistica 32, 1-2, 115-129.

Habermas, Jürgen (1962). Strukturwandel der Öffentlichkeit. Untersuchungen zu einer Kategorie der bürgerlichen Gesellschaft. Darmstadt / Neuwied: Luchterhand, 198314

Labov, William (1963). “The social motivation of a sound change”. Word 19, 273-309.

Labov, William (1966). The social stratification of English in New York City. Washington, DC: Center for Applied Linguistics.

Lass, Roger (1980). On explaining language change. Cambridge: Cambridge University Press.

Le Page, Robert B. (1988). “Some premises concerning the standardization of languages, with special reference to Caribbean Creole English”. International Journal of the Sociology of Language 71, 25-36.

Mariño Paz, Ramón (1998). Historia da lingua galega. Santiago de Compostela: Sotelo Blanco.

Martín Butragueño, Pedro (2002). Variación lingüística y teoría fonológica. México DF: El Colegio de México.

Martínez Celdrán, Eugenio (1984). Fonética. Barcelona: Teide.

Martínez Celdrán, Eugenio & Fernández Planas, Ana M. (2007). Manual de fonética española: articulaciones y sonidos del español. Barcelona: Ariel.

Mey, Jacob L. (1989). “‘Saying it dont make it so’: the ‘Una Grande Libre’ of language politics”. Multilingua 8, 4, 333-355.

Milroy, James & Milroy, Lesley (1993). Authority in language. Investigating standard English. London: Routledge.

Molinos Castro, Rita (2002). “As vogais átonas finais en galego: estudio acústico”, Cadernos de Lingua 24, 55-91.

Monteagudo, Henrique & Santamarina, Antón (1993). “Galician and Castilian in contact: historical, social, and linguistic aspects”. En R. Posner & J. N. Green (eds.), Trends in Romance linguistics and philology: Bilingualism and linguistic conflict in Romance, 117-174. Berlin: Mouton de Gruyter.

Moreno Cabrera, Juan Carlos (2000). La dignidad e igualdad de las lenguas: crítica de la discriminación lingüística. Madrid: Alianza.

Neves, Marco (2015). “O que ouvem os portugueses quando ouvem galego?”. Blog Certas Palavras, 6 de febreiro de 2015. https://www.certaspalavras.net/o-que-ouvem-os-portugueses-quando-ouvem-galego (Consult. setembro de 2019).

Normas = Real Academia Galega & Instituto da Lingua Galega (2012). Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego. A Coruña: RAG.

Pennycook, Alistair (2010). Language as a global practice. London / New York: Routledge.

Pérez Castillejo, Susana (2014). La entonación del español de Galicia desde una perspectiva sociofonética. Tese de doutoramento. University of Minnesota.

Porto Dapena, Álvaro (2001). “El español en contacto con el gallego”. Relatorio presentado no II Congreso Internacional de la Lengua Española (Valladolid, 16-19 de outubro de 2001). https://cvc.cervantes.es/obref/congresos/valladolid/ponencias/unidad_diversidad_del_espanol/4_el_espanol_en_contacto/porto_a.htm (Consult. setembro de 2019).

Quinteiro Suárez, Cristina (2016). Galego estándar, galego popular e lingua dos medios. Aproximación á percepción da lingua da TVG no ámbito rural. TFG. Facultade de Filoloxía, Univ. de Santiago de Compostela.

RAE = Real Academia Española (2011). Nueva gramática de la lengua española. Fonética y fonología. Barcelona: Espasa.

Ramallo, Fernando (2007). “Sociolinguistics of Spanish in Galicia”. International Journal of the Sociology of Language 184, 21-36.

Ramallo, Fernando & Bernadette O’Rourke (2014). “Profiles of new speakers of Galician”. Digithum 16, 59-66. https://digithum.uoc.edu/articles/abstract/10.7238/d.v0i16.2300 (Consult. setembro 2019).

Recalde, Montserrat (2012). “Aproximación a las representaciones sociales sobre el español de Galicia”. En T. Jiménez Juliá et al. (eds.), Cum corde et in nova grammatica. Estudios ofrecidos a Guillermo Rojo, 667-680. Santiago de Compostela: Universidade.

Recalde, Montserrat (2018). “Cousas de labregos en linguaxe de labregos”. Aproximación al antirruralismo en el discurso sobre la estandarización del gallego”. En M. Díaz et al. (eds.), Actas do XIII Congreso Internacional de Lingüística Xeral, 758-766. Vigo: Universidade.

Regueira, Xosé Luís (1994). “Modelos fonéticos e autenticidade lingüística”. Cadernos de Lingua 10, 37-60.

Regueira, Xosé Luís (1999). “Estándar oral e variación social da lingua galega”. En R. Álvarez & D. Vilavedra (eds.), Cinguidos por unha arela común. Homenaxe a Xesús Alonso Montero. Vol. 1, 855-875. Santiago de Compostela: Universidade.

Regueira, Xosé Luís (2005). “Estándar oral”. En R. Álvarez & H. Monteagudo (eds.), Norma lingüística e variación, 69-95. Santiago de Compostela: Consello da Cultura Galega.

Regueira, Xosé Luís (2007). “As vocais finais en galego e portugués”. En H. González Fernández & M. X. Lama López (eds.), Actas VII Congreso Internacional de Estudos Galegos, 859-875. Sada: O Castro (CD-ROM).

Regueira, Xosé Luís (2010). Dicionario de pronuncia da lingua galega. A Coruña: RAG.

Regueira, Xosé Luís (2012). “Autenticidade e calidade da lingua: purismo e planificación lingüística no galego actual”. Estudos de Lingüística Galega 4, 187-201.

Regueira, Xosé Luís (2016a). “La lengua de la esfera pública en situación de minorización: espanol y portugués como lenguas de contacto en el lenguaje político gallego”. En D. Poch Olivé (ed.), El español en contacto con las otras lenguas peninsulares. Madrid / Frankfurt am Main: Iberoamericana / Vervuert, 39-59.

Regueira, Xosé Luís (2016b). “Variación lingüística, dialectoloxía e lingüística histórica: algúns problemas do cambio lingüístico en galego e en portugués”. En A. Rodríguez Guerra (ed.), Lingüística histórica e dialectoloxía: coordenadas do cambio lingüístico, 21-38. Vigo: Universidade.

Regueira, Xosé Luís (no prelo). “Portuguese as a contact language in Galicia: convergence, divergence, ideology and identity”. En M. Bouzouita, R. Enghels & C. Vanderschueren (eds.), Convergence and divergence in Ibero-Romance: case studies from the Ibero-Romance world. Berlin: Mouton de Gruyter.

Regueira, Xosé Luís & Fernández Rei, Elisa (no prelo). “The Spanish sound system and intonation in contact with Galician”. En R. G. Rao (ed.), Spanish phonetics and phonology in contact: Studies from Africa, the Americas, and Spain. Amsterdam / New York: John Benjamins.

Rojo, Guillermo (2004). “El español de Galicia”. En R. Cano (ed.), Historia de la lengua española, 1087-1101. Barcelona: Ariel.

Sabino, Robin (2018). Languaging without languages: beyond metro-, multi-, poly-, pluri- and translanguaging. Leiden / Boston: Brill.

Saco Arce, Juan Antonio (1868). Gramática gallega. Lugo: Imp. de Soto y Freire.

Sánchez Rei, Xosé Manuel (2014a). “A preocupación por unha lingua de calidade: aproximación histórica ao caso do galego nos anos finais do século XIX e nos inicios do XX”. En X. M. Sánchez Rei (ed.), Modelos de lingua e compromiso, 85-149. A Coruña: Baía.

Sánchez Rei, Xosé Manuel (ed.) (2014b). Modelos de lingua e compromiso. A Coruña: Baía.

Sanmartín Rei, Goretti (2009). Nos camiños do entusiasmo. Calidade da lingua e planificación. Vigo: Xerais.

Saussure, Ferdinand de (1995 [1916]). Cours de linguistique générale. Ed. crítica de Tullio di Mauro. Paris: Payot.

Tomé Lourido, Gisela (2018). The role of social factors in bilingual speech processing: the case of Galician new speakers. Tese de doutoramento. University College London.

Vázquez Corredoira, Fernando (1998). A construção da língua portuguesa frente ao castelhano. O galego como exemplo a contrario. Santiago de Compostela: Laiovento.

Vázquez Rozas, Victoria & Recalde, Montserrat (2017). “El índice de inseguridad lingüística a examen: aplicación a una muestra de hablantes del español de Galicia”. Relatorio presentado nas VI Jornadas Internacionales de Lingüística Hispánica (Universidade de Lisboa, 3-5 de abril de 2017).

Vidal Figueroa, Tiago (1997). “Estructura fonéticas de tres dialectos de Vigo”, Verba 24, 313-332.

Zimmermann, Klaus (2003). “Fremdeinflüsse, Sprachpurismus und Sprachplanung in amerindischen Sprachen (am Beispiel des Otomí und des Guaraní)”. En J. Brincat, W. Boeder & T. Stolz (eds.), Purism in minor languages, endangered languages, regional languages, mixed languages, 315-347. Bochum: Universitätsverlag Dr. N. Brockmeyer.