Formación local e procesos adaptativos. O lugar dos mestres no proxecto ClimAdaPt.Local
Contido principal do artigo
Resumo
Asumindo o rol estratéxico dos municipios, as comunidades locais e a educación ambiental no esforzo conxunto de resposta ao cambio climático, o proxecto ClimAdaPT.Local tivo como obxectivo desenvolver Estratexias Municipais de Adaptación ao Cambio Climático e a súa integración na planificación municipal. Pretendíase lograr este obxectivo mediante o desenvolvemento de ferramentas e metodoloxías de implementación que incluíron a participación do persoal técnico municipal de 26 municipios e tamén a participación e capacitación das comunidades locais. Estes últimos aspectos xurdiron como unha condición sine qua non para lograr os obxectivos predefinidos e para crear novas oportunidades de transformación individual e social que mellorarían a resiliencia local e global. Para iso, contouse, entre outros actores, coa mobilización dos docentes, a súa experiencia formativa e a súa capacidade pedagóxica para promover os procesos de reflexión individual e colectiva. Centrándonos nos resultados dunha enquisa por cuestionario, este capítulo describirá algunhas conclusións dunha análise comparativa que postula o valor agregado dos docentes no proceso de mobilización comunitaria e confronta as súas posturas, capacidades e predisposicións coas doutros actores igualmente mobilizados para a adaptación e protección do medio ambiente.
Palabras clave:
Descargas
Detalles do artigo
Citas
Anderson, Allison (2012): “Climate Change Education for Mitigation and Adaptation”, em, Journal of Education for Sustainable Development, 6 (2): 191-206.
Campos, Inês, Guerra, João, Ferreira, José, Schmidt, Luísa, Alves, Filipe, Vizinho, André, Penha-Lopes, Gil (2017): “Understanding climate change policy and action in Portuguese municipalities: A survey”, em, Land Use Policy, 62: 68-78.
Caride, José Antonio e Meira, Pablo Angel (2001): Educación ambiental y desarrollo humano. Barcelona: Editorial Ariel.
Garcia, Ernest, Martinez-Iglesias, Mercedes, Kirby, Peadar (Eds.) (2017): Transitioning to a Post-Carbon Society: Degrowth, Austerity and Wellbeing. Londres: Palgrave Macmillan.
Gonçalves, Ana, Guerra, João (2007): Do ensino experimental da ciência à cidadania ambiental: o caso EuroLifeNet. In I Congreso Internacional de Educación Ambiental dos Países Lusófonos e Galicia: Comunicacións. A Coruña: Centro de Extensión Universitaria e Divulgación Ambiental de Galicia.
Gonçalves, Ana, Guerra, João, Schmidt, Luísa (2007): EuroLifeNet: Análise Sociológica dos Impactos nos Valores e nas Atitudes Sociais dos Estudantes sobre a Poluição do Ar. Lisboa: Observa/Instituto de Ciências Sociais da Universidade de Lisboa.
Guerra, João (2009): “Sustentabilidade e participação. O papel dos executivos municipais no envolvimento das populações”, em, Espacio Abierto - Cuaderno Venezolano de Sociología, 18 (4): 605-625.
Guerra, João, Travassos, David (2017): Inquérito aos municípios beneficiários do projeto ClimadaPT.Local – relatório global final. Lisboa, ICS-ULisboa/FCUL.
Jackson, Tim (2009): Prosperity without growth: economics for a finite planet. London, Earthscan.
Pardellas Santiago, Miguel, Meira Cartea, Pablo, Iglesias da Cunha, Lucía (2017). El movimiento de las Comunidades en Transición e la Educación Ambiental. In Arto Blanco, Mónica, Meira Cartea, Pablo (coords.). RESCLIMA: Aproximación ás Claves Sociais e Educativas do Cambio Climático. Ferrol: Aldine Editorial, 47-52.
Plass, Gilbert N. (1956): “The carbon dioxide theory of climatic change”, em, Tellus, 8 (2): 140-154.
Roberts, Simon (2012): “The role of local authorities in galvanizing action to tackle climate change: a practitioner’s perspective”, em, Peters, Michael, Fudge, Shane, Jackson, Tim (orgs.), Low Carbon Communities − Imaginative Approaches to Combating Climate Change Locally. Cheltenham, Edward Elgar: 75-88.
Schmidt, Luísa e Guerra, João (2013): “Do Ambiente ao Desenvolvimento Sustentável – Contextos e Protagonistas da Educação Ambiental em Portugal”, em, Revista Lusófona de Educação, 25: 193-211.
Schmidt, Luísa, Ferrão, João, Guerra, João, Mourato, João, Alves, Adriana, Baixinho, Alexandra, Ferreira, José (2015): “Adaptação às Alterações Climáticas nos municípios: um processo de aprendizagem social”, em, Ferrão, João e Horta, Ana (orgs.). Ambiente, Território e Sociedade – Novas Agendas de Investigação. Lisboa, Imprensa de Ciências Sociais: 125-131.
Schmidt, Luísa, Nave, Joaquim Gil, Guerra, João (2010): Educação Ambiental: Balanço e perspetivas para uma agenda mais sustentável. Lisboa, Imprensa de Ciências Sociais.
Schmidt, Luísa, Nave, Joaquim Gil, O` Riordan, Tim, Guerra, João (2011): “Trends and dilemmas of environmental education in Portugal: retaining an old agenda in the face of new opportunities” em, Journal of Environmental Policy and Planning, 13 (2): 1-19.
Schmidt, Luísa, Delicado, Ana (2014): Alterações Climáticas na Opinião Pública. In Schmidt, Luísa, Delicado, Ana (orgs.). Ambiente, Alterações Climáticas, Alimentação e Energia – A opinião dos portugueses. Lisboa: Imprensa de Ciências Sociais: 113-144.