Vol. 02 Núm. 022 (2016)

A contribución da Universidade, e demais instancias educativas formais, para a creación dunha cidadanía global en torno aos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible pasa necesariamente por dar cabida ás formulacións críticas que intentan enfrontar as contrariedades que destes plans derívanse. Pola contra, a desatención cara a este tipo de discursos, como veremos, dificulta a posibilidade de ofrecer alternativas para tratar de corrixir as crecentes situacións inxustas (e desestabilizadoras) no sociopolítico e potencialmente catastróficas no ecolóxico, debido, en boa medida á perda do sentido propio da idea de desenvolvemento sostenible que aquí pretendemos recuperar.

A perda de biodiversidade é un dos problemas ambientais máis urxentes nos nosos días, pero só pode solucionarse por medio da participación, activa e responsable, de toda a cidadanía. Agora ben, para poder entender e valorar a biodiversidade no seu conxunto, é necesario coñecer a evolución biolóxica, pois é este modelo científico o que explica como se orixinou e, polo tanto, as serias consecuencias que pode ter a súa progresiva desaparición. Mais comprender a evolución precisa dunha progresión no seu ensino, que debería comezar nas primeiras etapas. Neste estudo revísase o currículo de ciencias para a etapa de educación primaria para a analizar o seu tratamento nas sucesivas leis educativas implantadas desde 1970 ata a actualidade. Esta análise mostra en que medida se están a impartir nesas idades coñecementos básicos para comprender o mundo que nos rodea. Os resultados poñen de manifesto as graves carencias que presenta a normativa vixente con respecto a esta cuestión, o que pode obstaculizar que estes futuros cidadáns podan tomar decisións acaídas respecto a un tema tan relevante como a conservación ou perda da biodiversidade.

A educación social e a educación ambiental perseguen o benestar da sociedade actual e das futuras. O interese deste traballo centrase no impacto do deporte, mais concretamente as carreiras de montaña no medio natural. A metodoloxía seguida no traballo responde á investigación cualitativa a través da análise documental de fontes primarias e secundarias. A motivación deste tema débese o aumento do número de corredores de montaña, o cal ten unha tendencia clara nos últimos anos. EUROPARC-España calcula que cerca de 700.000 persoas corren anualmente por espazos naturais singulares. Analizarase os documentos que regulan este tipo de actividades para identificar propostas de conservación e  solucións para o impacto provocado polas carreiras de montaña: Protocolo Medioambiental da FEDME, Manual sobre deporte e medio ambiente do COI, Proposta e accións da Estratexia Nacional sobre Deporte e Sustentabilidade, Propostas de medidas de xestión ambiental para a sustentabilidade das carreiras por montaña en espazos naturais protexidos da UAM e Manual 12 de EUROPARC-España: Guía de boas prácticas para desenvolvemento de carreiras por montaña en espazos naturais protexidos.

O seguinte artigo mostra a importancia que ha ir adquirindo o coidado do medio ambiente por parte das organizacións industriais, xa que cada vez os recursos da natureza se volven máis escasos ao ser extraídos-procesados-usados-eliminados, polo que xurdiu unha filosofía chamada Economía Verde, que é a combinación de actividades económicas, pero sen danar ao medio ambiente. É aquí onde xorde o modelo de Economía Circular, como un sistema que busca a fabricación de produtos máis resistentes ou a recolección de materias primas a través da reciclaxe para a súa reutilización, o que representa unha forma de desenvolvemento sostible que mantén a Responsabilidade Social por parte das empresas.

Este artigo presenta experiencias de educación ambiental desenvolvidas no Centro de Pesquisas e Conservação da Natureza Pró-Mata, no Refúgio de Vida Silvestre Morro Santana e no Refúgio de Vida Silvestre Banhado dos Pachecos, no Rio Grande do Sul, co obxectivo de contribuír á posta en valor e práctica destas accións en áreas naturais. Entre as dificuldades enfrentadas para a implementación de programas de educación ambiental en unidades de conservación, podemos citar o non recoñecemento da área protexida pola comunidade da contorna, a violencia, as dificuldades de xestión, a realización de actividades apenas puntuais e a falta de infraestrutura. Destacamos a necesidade dun traballo conxunto e continuado entre escola/universidade e unidades de conservación.

Nós, cidadáns  e cidadás   do  Pobo  da   Terra,  de   todos  os  países, culturas   e tradicións,   reunidos   en   París    neste    momento   histórico,   testemuñas do desequilibrio  climático e  da  degradación dos  recursos  naturais  esenciais  para  a vida  na  Terra e  da  crecente  desigualdade  entre  os  seres  humanos, estamos determinados a  preservar  a  capacidade  de  vivir das xeracións  presentes  e futuras.  Empoderados  de nosos coñecementos e  culturas  e  tendo  mobilizado nosa  capacidade  de actuar en múltiplas  iniciativas en  todo o  mundo  con vistas á Grande  Transición, vemos con  preocupación  a  inadecuación  e a  incapacidade  do proceso  de  negociación  das  Nacións  Unidas  desde  1992  ata  2015,  de facer  un acordo ambicioso,  valente e  convincente para evitar  maiores  consecuencias dun  desequilibrio  climático  anunciado fai moito  tempo por científicos, e cuxos efectos desastrosos son agora evidentes.