Contido principal do artigo

Maria das Graças da Silva
Universidade do Estado do Pará
Brasil
https://orcid.org/0000-0002-9903-0693
Vol. 02 Núm. 020 (2015), Educación ambiental, saberes tradicionais/alternativos, Páxinas 1781-1798
DOI: https://doi.org/10.17979/ams.2015.02.020.1698
Recibido: xuño 12, 2016 Publicado: dec. 14, 2015
##submission.howToCite##

Resumo

O presente traballo resulta dun estudo sobre un conxunto de prácticas socioculturais que informan a vida diaria dunha comunidade insular, cuxa existencia de territorialidade ancestral é efectiva a través dunha diversidade de coñecementos culturais locais. Ten como obxectivo o coñecemento, a comprensión deste coñecemento que se constrúe e / ou experimenta na vida diaria de homes e mulleres na súa relación coa biodiversidade. Supón que a maioría das comunidades rurais rurais no contexto do Amazonas de Pará, aínda que se enfrontan a unha realidade marcada por condicións adversas a diario, constrúen estratexias sociais que garantan a súa reprodución material e simbólica en relación coa natureza. Estivo guiado pola seguinte cuestión-contexto: como se establece a relación entre o coñecemento local que dinamiza as prácticas sociais diarias dunha territorialidade ancestral e os procesos de apropiación e uso dos recursos naturais e que efectos teñen para a realización de máis perspectivas sostibles a nivel local e valorando a biodiversidade? Abarca a illa de Colares, un lugar típico do Amazonas paraense, cuxa pluralidade de identidade acolle marcas singulares de lugares predefinidos debido á existencia de manglares, bosques, regatos, ríos, no estado de Pará. Utilizou investigacións sociohistóricas procedementos, como a narrativa co uso de entrevista semiestruturada. Teóricamente baséase en fontes de estudo que tratan e reflexionan sobre as posibilidades de construír novas epistemoloxías, que explican o coñecemento e as prácticas culturais locais. Os resultados explican unha serie de problemas socioambientais; a preocupación local por manter boas condicións ambientais; dun amplo coñecemento de usos de plantas medicinais e herbas, entre outros. Concluímos que, baseados no coñecemento local, desenvolven prácticas socioambientais que buscan dar sostibilidade e continuidade local aos seus modos de vida e costumes.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Detalles do artigo

Citas

BOFF, Leonardo. Saber Cuidar: Ética do humano – Compaixão pela terra, 14 ed. Ed. Vozes, 2008.

CARVALHO, Izabel C. M. Desenvolvimento sustentável. 4 ed. RJ. Petrópolis. Vozes, 2009.

FOUCAULT. Michel. Arqueologia do saber, 8 ed. RJ. Forense Universitária, 2012.

FONSECA, MARIA de J. Ferreira & NAKAYAMA, Luisa. Narrativas para ensinar-aprender a Amazônia: Uma contribuição à Educação ambiental em contextos educacionais diversos. rev. Sorocaba, SP, v. 36, p. 143- 153, dez. 2010.

FONSECA, MARIA de J. Ferreira & NAKAYAMA, Luisa. O conhecimento etnoecológico dos pescadores Yudjá, Terra Indígena Paquiçamba, volta Grande do Rio Xingu, PA. Ver. Tellus, ano 11, n 21, p. 123-147, jul./dez. 2011. Campo Grande, MS.

GEERTZ C. A interpretação das culturas. Rio de Janeiro (RJ): Livros Técnicos e Científicos; 1989.

GEERTZ C. O saber local: novos ensaios em antropologia interpretativa. Rio de Janeiro (RJ): Vozes; 1997.

HISSA, Cássio Eduardo Viana. Saberes Ambientais: Desafios para o conhecimento disciplinar. Belo Horizonte. Ed UFMG, 2008.

JACOB, Pedro. Reflexões sobre o consumo responsável. In Le Monde Diplomatic. São Paulo, Instituto Paulo Freire, 2008.

LEFF, Enrique: O Saber Ambiental: Sustentabilidade, Racionalidade, Complexidade , Poder. Petrópolis. 8 ed. Coleção Educação Ambiental. Vozes, 2009.

LEFF, Enrique: Discursos sustentáveis. Trad. Silvana Cobucci Leite. São Paulo: Cortez, 2010.

LEFF, Enrique: Epistemologia Ambiental, 5 ed. São Paulo, Ed. Cortez, 2007

LEFF, Enrique: Ecologia, Capital e Cultura: A territorialização da racionalidade ambiental. Rj, Petrópolis, Vozes, 2009.

MORIN. Edgar. Saberes globais e saberes locais: o olhar transciplinar. Participação de Marcos Terena locais. RJ, Gramond, 2010

PELIZZOLI, Marcelo. Correntes da ética ambiental. 3 ed. Petrópolis, RJ. Vozes, 2007.

QUIJANO, Aníbal. Colonialidade do poder e classificação social. In SANTOS, Boaventura de Sousa; MENESES, Maria Paula (orgs) . São paulo: Cortez.

QUIJANO, Aníbal. A Natureza do Espaço: Técnica e Tempo, Razão e Emoção. 4 ed. São Paulo. EDUSP, 2012.

SILVA. Maria das Graças da & TAVARES. Maria Goretti. Saberes Locais e Manejo Sustentável dos Recursos da Floresta. III Encontro da ANPPAS. MAIO DE 2006. DF.

SILVA. Maria das Graças da. Práticas educativas Ambientais, Saberes e Modos de Vida locais. Ver. Cocar, vol. 01, jan/jun, 2007.