Formación e investigación en turismo en España desde unha perspectiva de xénero
Contido principal do artigo
Resumo
Inda que as mulleres son un colectivo relevante para o sector turístico en España, existindo un maior número destas ao falar de formación superior, como a nivel de ocupación laboral, continúan estando infrarrepresentadas en postos de responsabilidade no ámbito científico-académico. O fin do presente traballo é analizar a participación das mulleres nestes dous ámbitos do sector turístico no territorio nacional, tratando de dilucidar as súas causas. O estudo conclúe que o turismo debe posicionarse como principal fonte competitiva para saír da crise económica, a través da formación, a investigación e a innovación, apostando pola igualdade efectiva entre homes e mulleres como estratexia de rendibilidade tanto económica como social, especificando unha serie de medidas estratéxicas para acadar este obxectivo.
Palabras clave:
Descargas
Métricas
Detalles do artigo
Citas
Albacete, C. A., Fuentes, M. M. (2010): “Difusión de da Investigación Española Sobre Turismo en Revistas Internacionales”, Revista de Análisis Turístico, 9: 14-29.
Alizalde, M. (2007): El techo de cristal y el poder femenino. Perpectivas psicoanalíticas sobre las mujeres y el poder, Buenos Aires, Lumen.
Almeida, M., Redín, L., Castilla, J. (2006): Gestión de la calidad de los procesos turísticos, Madrid, Síntesis.
ANECA (2004): Título de Grado en Turismo, Madrid, Agencia Nacional de Evaluación de la calidad y Acreditación.
Canalis X. (2011): “Mujer y turismo: la igualdad no existe”, Hosteltur, 208.
Cappellano, M., Coche, J.C., Rizzon, L.A. (2010): “Formación del licenciado en turismo. Investigación, epistemología y lenguaje”, Estudios y Perspectivas en Turismo, 19: 740-760.
Comisión Europea. (2010): Cambio estructural en las instituciones científicas: Excelencia, igualdad y eficiencia en la investigación y la innovación, European Commission.
De la Rosa, J.M. (2012): “Las grandes agencias del mercado español facturaron 8.000 M de €”, Hosteltur, junio 2012.
Delgado, C. (2010): “Multiconjugado académico para turismo, un programa en contexto”, Anuario Turismo y Sociedad, XI: 85-104.
Flecha, R.; Gómez, J.; Sánchez, M.; Latorre, A. (2006): Metodología Comunicativa Crítica, Barcelona, Hipatia Editorial.
García, J., Cabrera, A., Valencia, C. (1998): “Formación y participación: tendencias en el turismo en la región Canaria”, Anuario de Filosofía, Psicología y Sociología, 1: 153-168.
García-Artiles, P. J. (1994): “Turismo y Hostelería: Estudios”, Universidad de Las Palmas de Gran Canaria- Servicio de Publicaciones, 22-26.
García, A.B. (2011): “La investigación de la formación turística y del mercado laboral en la Comunidad Valenciana: las expectativas de inserción laboral y de formación académica de los alumnos de turismo de la Universidad de Alicante” IX Jornadas Redes de Investigación en Docencia Universitaria, 16 y 17 de junio de 2011, Universidad de Alicante.
González L., y Talón, F. (2003): Dirección hotelera, Madrid, Síntesis.
Hennessy (1994): “Female employment in tourism development in South-west England”, Kinnard, V., Hall, D. (Eds) Tourism: a gender Analysis, Chichester, Wiley.
Hernández, J.M., Folgado, J.A., Campón, A.M. (2011): “La investigación en turismo en España: una revisión de la literatura a través de las revistas de dirección de empresas”, IV Jornadas de Investigación en Turismo, Sevilla 19 y 20 de mayo, 100-120.
Instituto Nacional de Estadística (2013): Estadísticas sobre el mercado laboral, Madrid, INE.
Iñiguez-Berrozpe, T., Latorre-Martínez, M.P., Plumed-Lasarte, M. (2013): “Investigación en Turismo en España y Desigualdad de Género” V Congreso Internacional: Turismo, Economía y Medio Ambiente, Suzhou, Jiangsu, República Popular China, 9, 10 y 11 de Abril de 2013.
Jafari, J. (2000): Encyclopedia of tourism, Routledge. London.
Law, R.; Chon, K. (2007): “Evaluating Research Performance in Tourism and Hospitality: The Perspective of University Program Heads”, Tourism Management, 28(5): 1203-1211.
Ley Orgánica 3/2007, De 22 De Marzo, Para La Igualdad Efectiva De Mujeres y Hombres.
Ley Orgánica 4/2007, De 12 De Abril, Por La Que Se Modifica La Ley Orgánica 6/2001, De 21 De Diciembre, De Universidades.
Lillo-Bañuls, A., Casado-Díaz, J.M. (2011): “Capital humano y turismo: Rendimiento educativo, desajuste y satisfacción laboral”, Estudios de Economía Aplicada, 29(3): 755-780.
Lugo, G., Alberti, M.P., Figueroa, O.L., Talavera, D. (2011): “Patrimonio cultural y género como estrategia de desarrollo en Tepetlaoxtoc, Estado de México” Pasos, 9(4): 599-612.
Majó i Fernández, J. (2010): “Las propuestas de grado en turismo en el espacio europeo de educación superior (EEES)”, Estudios Turísticos, 184: 137-181.
Mariscal, A. (2003): “La formación turística en Andalucía: input para la mejora de la calidad del empleo turístico”, Cuadernos de Turismo, 12: 93-117.
Ministerio de Economía y Competitividad (2008): VI Plan Nacional de Investigación Científica, Desarrollo e Innovación Tecnológica para el periodo 2008-2011, Madrid, Ministerio de Economía y Competitividad.
Ministerio de Industria, Turismo y Comercio (2007): Plan de Turismo Español Horizonte 2020, Madrid, Ministerio de Economía y Competitividad.
Moesch, M.M. (2002): A produção do saber turístico, Contexto, São Paulo.
Moreno, S. Picazo P., (2012): “Difusión de la investigación científica en revistas de turismo realizada por instituciones españolas”, Revista de Análisis Turístico, 14: 33-52.
National Research Council (2010): Gender differences at critical transitions in the careers of science, engineering, and mathematics faculty, National Academies.
Organización Mundial del Turismo (2011): Global Report on Women in Tourism, UNESCO.
Person, E. S. (2007): Sexo, género, jerarquía y poder. perpectivas psicoanalíticas sobre las mujeres y el poder, Buenos Aires, Lumen.
Pielfort, P. (2011): “Ranking HOSTELTUR de cadenas 2011”, Hosteltur, septiembre 2011.
Purcell, K. (1997): “Women’s employment in UK tourism. Gender roles ad labour markets”, Sinclair, T. (Ed.) Gender Work and Tourism, Routledge, London.
Racherla, P.; Hu, C. (2010): “A Social Network Perspective of Tourism Research Collaborations”, Annals of Tourism Research, 37(4): 1012-1034.
Ramos, V., Rey-Maquieira, J., Tugores M. (2002): “Análisis empírico de discriminación por razón de género en una economía especializada en turismo”, Annals of Tourism Research en Español, 4(1): 239-258.
Serra, A. (2002): Marketing Turístico, Madrid, Pirámide.
Shen, H. (2013): “Inequality quantified: Mind the gender gap”, Nature, 495, (7439): 5-134.
Sparrowe, R. T., Iverson, K. M. (1999): “Cracks in the glass ceiling? An empirical Study of gender differences in income in the hospitality industry”, Journal of Hospitality & Tourism Research, 23: 4-20.
Turespaña (2012): “La innovación, clave para el turismo del Siglo XXI”, IV Talleres de Sensibilización y Transformación en Innovación Turística, Santander 25 y 26 de abril, 2012.
Unidad de Mujeres y Ciencia. (2011): Libro blanco: situación de las mujeres en la ciencia en España, Madrid, Ministerio de Ciencia e Innovación.
Vargas, A. (2011): “¿Los principales destinos son también las principales potencias en la investigación en turismo?”, Estudios turísticos, 188: 91-111.
Vernos, I. (2013): “Research management: Quotas are questionable”, Nature, 495(39).
Weaver, D; Oppermann, M. (2000): Tourism management, Brisbane, John Wiley & Sons Australia.
Xiao, H.; Smith, S. L. J. (2008): “Knowledge Impact an Appraisal of Tourism Scholarship”, Annals of Tourism Research, 35(1): 62-83.
Zhao, W.; Ritchie, J. R. B. (2007): “An Investigation of Academic Leadership in Tourism Research: 1985-2004”, Tourism Management, 28(2): 476-490.