Contido principal do artigo

Rodrigo Tovar Cabañas
El Colegio de Veracruz
México
Biografía
José Vicente Jaramillo Escobedo
Universidad Autónoma de Tamaulipas: Tampico, Tamaulipas, MX
México
Biografía
Lidia Rangel Blanco
Universidad Autónoma de Tamaulipas: Tampico, Tamaulipas, MX
México
Biografía
Vol. 19 Núm. 1 (2025): , Artículos, Páxinas 21-39
DOI: https://doi.org/10.17979/rotur.2025.19.1.11018
Recibido: xuño 26, 2024 Aceptado: xan. 8, 2025 Publicado: feb. 24, 2025
##submission.copyright## ##submission.howToCite##

Resumo

A importancia deste traballo reside en que, tras a pandemia de 2020, o sector turístico foi fortemente impactado na súa participación dentro do Produto Interno Bruto Nacional, sendo o ecoturismo e o turismo rural unha opción viable para as novas dinámicas espaciais que ha de experimentar esta actividade recreativa. Polo que esta investigación tivo como obxectivo, deseñar e estimar o primeiro índice de potencialidade turística de Tamaulipas, México, para documentar as fortalezas do ecoturismo e o turismo rural a escala municipal e dese modo achegar elementos para caracterizar o rumbo que puidesen seguir algunhas axendas ecoturísticas do devandito estado. É de advertir que o tratamento metodolóxico partiu dun cociente de localización alimentado con bases de datos nacionais e internacionais, así como de consultas en redes sociais. Dentro dos resultados máis apremiantes temos que, dous municipios son os máis óptimos para este tipo de turismo: Madeiro e Tampico; logo están outros dous municipios da zona sur e centro que presentan óptimas condicións para o turismo rural ou o ecoturismo: Victoria e Novo Morelos; séguenlles algúns municipios da porción sur: Mante, Antigo Morelos e Altamira. Estes resultados fortalecen á teoría da planificación integral do turismo debido a que o índice condensa de forma holística aspectos físicos, económicos, sociais e culturais; á teoría do turismo rural familiar, posto que as diversas tempadas de traballo de campo contribuíron a involucrar aos habitantes en actividades turísticas relacionadas coa súa cultura e a súa contorna natural; e á teoría do desenvolvemento turístico sostible ao priorizar unha xestión adecuada de áreas naturais como a Lagoa do Carpinteiro.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Métricas

Cargando métricas ...

Detalles do artigo

Citas

Alva-Rocha, Lisset Anel, Olguín-Murrieta, Juan A. & Rangel-Cobos, Jorge E. (2020). City marketing para el Sur de Tamaulipas, México. Vinculatégica EFAN, 6(1), 754-765. http://www.web.facpya.uanl.mx/vinculategica/Vinculategica6_1/59%20ALVA_OLGUIN_RANGEL.pdf DOI: https://doi.org/10.29105/vtga6.1-628

Ancuta, Catalina & Jucu, Ioan S. (2023). Sustainable rural development through local cultural heritage capitalization—analyzing the cultural tourism potential in rural Romanian Areas: A case study of Hărman Commune of Brașov Region in Romania. Land, 12(1297). https://doi.org/10.3390/land12071297 DOI: https://doi.org/10.3390/land12071297

Arias, María, Arias, Enrique & Arias, Jesús (2013). El turismo sustentable en el estado de Tamaulipas, México complejo turístico sustentable "El fantástico sur de Tamaulipas". Turydes: Revista sobre Turismo y Desarrollo local sostenible, 6(14), 23. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=8449563

Bezaury, Juan, Torres, Jorge, Ochoa, Laura, Castro, Manuel, & Moreno, Natalia (2009). Base de Datos Geográficas de Áreas Naturales Protegidas Estatales y del Distrito Federal de México, 2009. México: Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad.

Cerón, Hazael, Vargas, Nancy M. & Isunza, Georgina (2023). Estimación de la especialización y del potencial turístico rural en Hidalgo, México. Turismo y Sociedad, 33, 191-211. https://doi.org/10.18601/01207555.n33.08 DOI: https://doi.org/10.18601/01207555.n33.08

Dodge, Martin, Kitchin, Rob, & Perkins, Chris (2011). The Map Reader: Theories of Mapping Practice and Cartographic Representation. John Wiley & Sons. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470979587

Fasio, Lucía, Vázquez, Ernesto & Ibáñez, Reyna (2012). Turismo de naturaleza en zonas rurales biodiversas de México: potencialidades y retos. Turydes, Revista de Investigación en Turismo y Desarrollo Local, 5(12), 1-16. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=9006843

Flores, Óscar, Morales, Dionicio & Moreno, Fausto (2019). Evaluación del potencial turístico de una ciudad ubicada en la cuenca de Burgos, Tamaulipas. Turydes: Revista sobre Turismo y Desarrollo local sostenible, 12(27), 15. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7746123

García, Irene (1989). Espacio geográfico y turismo propuesta de elaboración de una guía turística estado de Tamaulipas. [Tesis doctorall, Universidad Nacional Autónoma de México]. http://132.248.9.195/pmig2018/0097795/0097795.pdf

INAH (2018). Catálogo de sitios arqueológicos, Tamaulipas.

INEGI (2010). Red hidrográfica. Escala 1:50 000. Edición 2.0. Subcuenca hidrográfica (RH24Eb) R. Bravo - A. Del Carrizo. Cuenca R. Bravo - Nuevo Laredo. Aguascalientes: Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática.

INEGI (2011). Marco geoestadístico 2010. Versión 4.3.

INEGI (2013). Conjunto de datos vectoriales de uso del suelo y vegetación escala 1:250 000 serie V. Tamaulipas.

INEGI (2016). Cartografía Geoestadística Urbana y Rural Amanzanada. Junio 2016. Tamaulipas.

INEGI (2020). Directorio Estadístico Nacional de Unidades Económicas. http://www.beta.inegi.org.mx/app/mapa/denue/ (Consultada el 13 de marzo de 2021).

INEGI (2021). Censo de Población y Vivienda 2020.

IMDB (2020). Titles with Location Matching 'Nuevo Leon'. https://www.imdb.com/search/title-text/?location=NuevoLeon

Jaramillo, José V. (2021). Turismo de sol y playa: Propuesta para un desarrollo local sustentable de Playa Miramar en el municipio de Ciudad Madero Tamaulipas, México. México: Tesis de doctorado en Ciencias Sociales, Instituto de Investigaciones Sociales, Universidad Autónoma de Nuevo León. http://eprints.uanl.mx/id/eprint/21593

LARED (2019). DesInventar, Sistema de Inventario de Desastres, Versión, 10.02.009. Red de Estudios Sociales en Prevención de Desastres en América Latina, Corporación OSSO y UNDRR.

Lazović, Suzana, Milićević, Snežana, Đorđević, Nataša & Kraguljac, Vladimir (2024). Exploring rural tourism potential in rural areas of Vrnjačka Banja. Hotel and Tourism Management, 12(2), 59-73. https://doi.org/10.5937/menhottur2400007L DOI: https://doi.org/10.5937/menhottur2400007L

Lugo, José, Aceves, José, & Córdova, Carlos (1991). "Morfometría 2". En UNAM. Atlas Nacional de México. Naturaleza (Tomo II). México: Instituto de Geografía, Universidad Nacional Autónoma de México, pp. IV 3.2. https://geodigital.geografia.unam.mx/atlas_nacional/index.html/

Martínez, Ana D. (2018). Turismo y territorio: la evolución del litoral de Tamaulipas (México) 1990-2014. Barcelona: Tesis de doctorado en geografía, Facultad de Geografía e Historia, Universitat de Barcelona. https://hdl.handle.net/2445/127049

Mikery, Mildred J. & Pérez, Arturo (2014). Métodos para el análisis del potencial turístico del territorio rural. Revista Mexicana de Ciencias Agrícolas, 5(9), 1729-1740. https://doi.org/10.29312/remexca.v0i9.1060 DOI: https://doi.org/10.29312/remexca.v0i9.1060

Montemayor, María C., Estrada, Pedro C., Packard, Jane M., Treviño, Eduardo J., & Villaón, Horacio (2007). El traspatio un recurso local en los servicios de "Turismo Rural Familiar" alternativa de desarrollo sustentable municipal - Caso: San Carlos, Tamaulipas, México. Turismo y Desarrollo Local, 1(1), 1-13. https://www.eumed.net/rev/turydes/01/mcmm.htm

Mora, Arturo, Martínez, José G., González, Laura E., & Garza, Héctor A. (2009). El turismo en áreas naturales protegidas en Tamaulipas. CienciaUAT, 4(1), 30-35. http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=441942917004

Mulia, Edison, Meng, Ting & Florkowski, Wojciech J. (2022). Ecotourism Service Provision and Incomes of Rural Households: The Case of Beijing in China. Annals of the Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists, 24(3), 120-138. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9532 DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9532

Navarro, Aldo M., Baca, José R. & Varela, Leticia (2014). Estudio sobre la competitividad en turismo de Tula, Tamaulipas. Vinculatégica EFAN, 1(1), 589-602. http://www.web.facpya.uanl.mx/Vinculategica/Revistas/589-602%20ESTUDIO%20SOBRE%20LA%20COMPETITIVIDAD%20EN%20TURISMO%20DE%20TULA,%20TAMAULIPAS.pdf

Peraza-Durán, Claudia, Martínez-Cordero, Francisco J. & Pérez-Vázquez, Arturo (2024). Análisis bibliométrico de metodologías para valorar el potencial turístico en el territorio rural. Estudios Sociales: Revista de Alimentación Contemporánea y Desarrollo Regional, 34(64). https://doi.org/10.836/es.v34i64.1463 DOI: https://doi.org/10.24836/es.v34i64.1463

Ríos, Adriana (2011). Alternativa de manejo ambiental del turismo en Playa Bagdad, Tamaulipas. México: Tesis de maestría, Facultad de Arquitectura, Universidad Nacional Autónoma de México. https://hdl.handle.net/20.500.14330/TES01000675670

Sánchez, Álvaro & Propin, Enrique (2005). Potencial regional del turismo en la zona metropolitana de Tampico, México. Cuadernos Geográficos de la Universidad de Granada, 37(2), 153-184. https://www.ugr.es/~cuadgeo/docs/articulos/037/037-007.pdf

Sánchez, Diego & Batres, Juan J. (2007). Retos de la planeación turística en la conservación de las lagunas urbanas degradadas de México. El caso de Tampico. Cuadernos Geográficos, 41(2), 241-252. https://repositorio.uam.es/handle/10486/676682#:~:text=http%3A//hdl.handle.net/10486/676682

Sánchez-González, Diego (2008). Elderly people in the planning of the rural tourist space in Tamaulipas. Papeles de Población, 14(55), 59-94. https://www.scielo.org.mx/scielo.php?pid=S1405-74252008000100004&script=sci_abstract&tlng=en

SECTUR (2017). Llegadas a Museos y Zonas Arqueológicas. http://www.datatur.sectur.gob.mx/SitePages/ActividadesCulturales.aspx

Tovar, Rodrigo & Alvarado, Concepción (2010). Xochitepec. Una propuesta de desarrollo turístico cultural integral. El Periplo Sustentable: Revista de Turismo, Desarrollo y Competitividad, (19), 93-121. http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=193415591006

Tovar, Rodrigo & Vázquez, Shany (2023). Potencial turístico gerontológico de Veracruz (Gerontological Tourist Potential of Veracruz). Turismo y Sociedad, 32, 145-164. https://doi.org/10.18601/01207555.n32.06 DOI: https://doi.org/10.18601/01207555.n32.06

Văduva, Loredana, Marin, Diana, & Petroman, Cornelia (2021). Alternative forms of tourism, concepts and classification. Agricultural Management / Lucrari Stiintifice Seria I, Management Agricol, 23(3), 268-273. https://www.lsma.ro/index.php/lsma/article/view/2064

Vázquez, Shany (2013). Análisis de la salud y calidad de vida en adultos mayores en dos zonas climáticas de Veracruz. México: Tesis de maestría, Universidad Veracruzana. https://www.uv.mx/msp/files/2014/10/TESIS002-2013.pdf