Contido principal do artigo

Rodrigo Tovar Cabañas
El Colegio de Veracruz
México
Biografía
José Vicente Jaramillo Escobedo
Universidad Autónoma de Tamaulipas: Tampico, Tamaulipas, MX
México
Biografía
Lidia Rangel Blanco
Universidad Autónoma de Tamaulipas: Tampico, Tamaulipas, MX
México
Biografía
Vol. 19 Núm. 1 (2025): , Artículos, Páxinas 21-39
DOI: https://doi.org/10.17979/rotur.2025.19.1.11018
Recibido: xuño 26, 2024 Aceptado: xan. 8, 2025 Publicado: feb. 24, 2025
##submission.copyright## Como citar

Resumo

A importancia deste traballo reside en que, tras a pandemia de 2020, o sector turístico foi fortemente impactado na súa participación dentro do Produto Interno Bruto Nacional, sendo o ecoturismo e o turismo rural unha opción viable para as novas dinámicas espaciais que ha de experimentar esta actividade recreativa. Polo que esta investigación tivo como obxectivo, deseñar e estimar o primeiro índice de potencialidade turística de Tamaulipas, México, para documentar as fortalezas do ecoturismo e o turismo rural a escala municipal e dese modo achegar elementos para caracterizar o rumbo que puidesen seguir algunhas axendas ecoturísticas do devandito estado. É de advertir que o tratamento metodolóxico partiu dun cociente de localización alimentado con bases de datos nacionais e internacionais, así como de consultas en redes sociais. Dentro dos resultados máis apremiantes temos que, dous municipios son os máis óptimos para este tipo de turismo: Madeiro e Tampico; logo están outros dous municipios da zona sur e centro que presentan óptimas condicións para o turismo rural ou o ecoturismo: Victoria e Novo Morelos; séguenlles algúns municipios da porción sur: Mante, Antigo Morelos e Altamira. Estes resultados fortalecen á teoría da planificación integral do turismo debido a que o índice condensa de forma holística aspectos físicos, económicos, sociais e culturais; á teoría do turismo rural familiar, posto que as diversas tempadas de traballo de campo contribuíron a involucrar aos habitantes en actividades turísticas relacionadas coa súa cultura e a súa contorna natural; e á teoría do desenvolvemento turístico sostible ao priorizar unha xestión adecuada de áreas naturais como a Lagoa do Carpinteiro.

Descargas

Métricas

Visualizacións do PDF
49
Feb 25 '25Feb 28 '25Mar 01 '25Mar 04 '25Mar 07 '25Mar 10 '25Mar 13 '25Mar 16 '25Mar 19 '25Mar 22 '25Mar 25 '256.0
|

Detalles do artigo

Citas

Alva-Rocha, Lisset Anel, Olguín-Murrieta, Juan A. & Rangel-Cobos, Jorge E. (2020). City marketing para el Sur de Tamaulipas, México. Vinculatégica EFAN, 6(1), 754-765. http://www.web.facpya.uanl.mx/vinculategica/Vinculategica6_1/59%20ALVA_OLGUIN_RANGEL.pdf DOI: https://doi.org/10.29105/vtga6.1-628

Ancuta, Catalina & Jucu, Ioan S. (2023). Sustainable rural development through local cultural heritage capitalization—analyzing the cultural tourism potential in rural Romanian Areas: A case study of Hărman Commune of Brașov Region in Romania. Land, 12(1297). https://doi.org/10.3390/land12071297 DOI: https://doi.org/10.3390/land12071297

Arias, María, Arias, Enrique & Arias, Jesús (2013). El turismo sustentable en el estado de Tamaulipas, México complejo turístico sustentable "El fantástico sur de Tamaulipas". Turydes: Revista sobre Turismo y Desarrollo local sostenible, 6(14), 23. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=8449563

Bezaury, Juan, Torres, Jorge, Ochoa, Laura, Castro, Manuel, & Moreno, Natalia (2009). Base de Datos Geográficas de Áreas Naturales Protegidas Estatales y del Distrito Federal de México, 2009. México: Comisión Nacional para el Conocimiento y Uso de la Biodiversidad.

Cerón, Hazael, Vargas, Nancy M. & Isunza, Georgina (2023). Estimación de la especialización y del potencial turístico rural en Hidalgo, México. Turismo y Sociedad, 33, 191-211. https://doi.org/10.18601/01207555.n33.08 DOI: https://doi.org/10.18601/01207555.n33.08

Dodge, Martin, Kitchin, Rob, & Perkins, Chris (2011). The Map Reader: Theories of Mapping Practice and Cartographic Representation. John Wiley & Sons. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470979587

Fasio, Lucía, Vázquez, Ernesto & Ibáñez, Reyna (2012). Turismo de naturaleza en zonas rurales biodiversas de México: potencialidades y retos. Turydes, Revista de Investigación en Turismo y Desarrollo Local, 5(12), 1-16. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=9006843

Flores, Óscar, Morales, Dionicio & Moreno, Fausto (2019). Evaluación del potencial turístico de una ciudad ubicada en la cuenca de Burgos, Tamaulipas. Turydes: Revista sobre Turismo y Desarrollo local sostenible, 12(27), 15. https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=7746123

García, Irene (1989). Espacio geográfico y turismo propuesta de elaboración de una guía turística estado de Tamaulipas. [Tesis doctorall, Universidad Nacional Autónoma de México]. http://132.248.9.195/pmig2018/0097795/0097795.pdf

INAH (2018). Catálogo de sitios arqueológicos, Tamaulipas.

INEGI (2010). Red hidrográfica. Escala 1:50 000. Edición 2.0. Subcuenca hidrográfica (RH24Eb) R. Bravo - A. Del Carrizo. Cuenca R. Bravo - Nuevo Laredo. Aguascalientes: Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática.

INEGI (2011). Marco geoestadístico 2010. Versión 4.3.

INEGI (2013). Conjunto de datos vectoriales de uso del suelo y vegetación escala 1:250 000 serie V. Tamaulipas.

INEGI (2016). Cartografía Geoestadística Urbana y Rural Amanzanada. Junio 2016. Tamaulipas.

INEGI (2020). Directorio Estadístico Nacional de Unidades Económicas. http://www.beta.inegi.org.mx/app/mapa/denue/ (Consultada el 13 de marzo de 2021).

INEGI (2021). Censo de Población y Vivienda 2020.

IMDB (2020). Titles with Location Matching 'Nuevo Leon'. https://www.imdb.com/search/title-text/?location=NuevoLeon

Jaramillo, José V. (2021). Turismo de sol y playa: Propuesta para un desarrollo local sustentable de Playa Miramar en el municipio de Ciudad Madero Tamaulipas, México. México: Tesis de doctorado en Ciencias Sociales, Instituto de Investigaciones Sociales, Universidad Autónoma de Nuevo León. http://eprints.uanl.mx/id/eprint/21593

LARED (2019). DesInventar, Sistema de Inventario de Desastres, Versión, 10.02.009. Red de Estudios Sociales en Prevención de Desastres en América Latina, Corporación OSSO y UNDRR.

Lazović, Suzana, Milićević, Snežana, Đorđević, Nataša & Kraguljac, Vladimir (2024). Exploring rural tourism potential in rural areas of Vrnjačka Banja. Hotel and Tourism Management, 12(2), 59-73. https://doi.org/10.5937/menhottur2400007L DOI: https://doi.org/10.5937/menhottur2400007L

Lugo, José, Aceves, José, & Córdova, Carlos (1991). "Morfometría 2". En UNAM. Atlas Nacional de México. Naturaleza (Tomo II). México: Instituto de Geografía, Universidad Nacional Autónoma de México, pp. IV 3.2. https://geodigital.geografia.unam.mx/atlas_nacional/index.html/

Martínez, Ana D. (2018). Turismo y territorio: la evolución del litoral de Tamaulipas (México) 1990-2014. Barcelona: Tesis de doctorado en geografía, Facultad de Geografía e Historia, Universitat de Barcelona. https://hdl.handle.net/2445/127049

Mikery, Mildred J. & Pérez, Arturo (2014). Métodos para el análisis del potencial turístico del territorio rural. Revista Mexicana de Ciencias Agrícolas, 5(9), 1729-1740. https://doi.org/10.29312/remexca.v0i9.1060 DOI: https://doi.org/10.29312/remexca.v0i9.1060

Montemayor, María C., Estrada, Pedro C., Packard, Jane M., Treviño, Eduardo J., & Villaón, Horacio (2007). El traspatio un recurso local en los servicios de "Turismo Rural Familiar" alternativa de desarrollo sustentable municipal - Caso: San Carlos, Tamaulipas, México. Turismo y Desarrollo Local, 1(1), 1-13. https://www.eumed.net/rev/turydes/01/mcmm.htm

Mora, Arturo, Martínez, José G., González, Laura E., & Garza, Héctor A. (2009). El turismo en áreas naturales protegidas en Tamaulipas. CienciaUAT, 4(1), 30-35. http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=441942917004

Mulia, Edison, Meng, Ting & Florkowski, Wojciech J. (2022). Ecotourism Service Provision and Incomes of Rural Households: The Case of Beijing in China. Annals of the Polish Association of Agricultural and Agribusiness Economists, 24(3), 120-138. https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9532 DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.9532

Navarro, Aldo M., Baca, José R. & Varela, Leticia (2014). Estudio sobre la competitividad en turismo de Tula, Tamaulipas. Vinculatégica EFAN, 1(1), 589-602. http://www.web.facpya.uanl.mx/Vinculategica/Revistas/589-602%20ESTUDIO%20SOBRE%20LA%20COMPETITIVIDAD%20EN%20TURISMO%20DE%20TULA,%20TAMAULIPAS.pdf

Peraza-Durán, Claudia, Martínez-Cordero, Francisco J. & Pérez-Vázquez, Arturo (2024). Análisis bibliométrico de metodologías para valorar el potencial turístico en el territorio rural. Estudios Sociales: Revista de Alimentación Contemporánea y Desarrollo Regional, 34(64). https://doi.org/10.836/es.v34i64.1463 DOI: https://doi.org/10.24836/es.v34i64.1463

Ríos, Adriana (2011). Alternativa de manejo ambiental del turismo en Playa Bagdad, Tamaulipas. México: Tesis de maestría, Facultad de Arquitectura, Universidad Nacional Autónoma de México. https://hdl.handle.net/20.500.14330/TES01000675670

Sánchez, Álvaro & Propin, Enrique (2005). Potencial regional del turismo en la zona metropolitana de Tampico, México. Cuadernos Geográficos de la Universidad de Granada, 37(2), 153-184. https://www.ugr.es/~cuadgeo/docs/articulos/037/037-007.pdf

Sánchez, Diego & Batres, Juan J. (2007). Retos de la planeación turística en la conservación de las lagunas urbanas degradadas de México. El caso de Tampico. Cuadernos Geográficos, 41(2), 241-252. https://repositorio.uam.es/handle/10486/676682#:~:text=http%3A//hdl.handle.net/10486/676682

Sánchez-González, Diego (2008). Elderly people in the planning of the rural tourist space in Tamaulipas. Papeles de Población, 14(55), 59-94. https://www.scielo.org.mx/scielo.php?pid=S1405-74252008000100004&script=sci_abstract&tlng=en

SECTUR (2017). Llegadas a Museos y Zonas Arqueológicas. http://www.datatur.sectur.gob.mx/SitePages/ActividadesCulturales.aspx

Tovar, Rodrigo & Alvarado, Concepción (2010). Xochitepec. Una propuesta de desarrollo turístico cultural integral. El Periplo Sustentable: Revista de Turismo, Desarrollo y Competitividad, (19), 93-121. http://www.redalyc.org/articulo.oa?id=193415591006

Tovar, Rodrigo & Vázquez, Shany (2023). Potencial turístico gerontológico de Veracruz (Gerontological Tourist Potential of Veracruz). Turismo y Sociedad, 32, 145-164. https://doi.org/10.18601/01207555.n32.06 DOI: https://doi.org/10.18601/01207555.n32.06

Văduva, Loredana, Marin, Diana, & Petroman, Cornelia (2021). Alternative forms of tourism, concepts and classification. Agricultural Management / Lucrari Stiintifice Seria I, Management Agricol, 23(3), 268-273. https://www.lsma.ro/index.php/lsma/article/view/2064

Vázquez, Shany (2013). Análisis de la salud y calidad de vida en adultos mayores en dos zonas climáticas de Veracruz. México: Tesis de maestría, Universidad Veracruzana. https://www.uv.mx/msp/files/2014/10/TESIS002-2013.pdf