O mar e a poesia galega. Singraduras na construção da pátria da língua
Barra lateral do artigo
Contido principal do artigo
Resumo
Neste artigo estuda-se a presença do mar e do léxico relacionado com o mar na poesia galega. Após algumas breves considerações sobre o mar na lírica galega medieval, cala-se o vocabulário marítimo da poesia de Pondal, Manuel Antonio, Avilés de Taramancos e outros autores contemporâneos. O objetivo fundamental é verificar como se foi introduzindo e propagando no galego literário moderno diverso léxico do mar, popular e culto, que hoje forma parte do galego comum nos seus diversos registos.
Palavras-chave:
Downloads
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
Detalles do artigo
Referências
Alvar, M. (1985): Léxico de los marineros peninsulares, 2 (Madrid: Arco / Libros).
Arxóns Álvarez, Mª D./ Castro Rodríguez, X. (2003): Antón Avilés de Taramancos. Vida e obra (Vigo: Xerais).
Barriuso Fernández, E. (2002): Atlas léxico marinero de Asturias ([Oviedo]: Real Instituto de Estudios Asturianos).
Blanco, C. (1998): “Amar no mar”, en Gay Parga, T. (ed.), Ondas do mar de amigo: 81-84 (Lugo: Citania).
Bouza Brey-Trillo, F. (1980): Obra literaria completa (Santiago: Cerne).
Brea, M. (coord.) (1996): Lírica profana galego-portuguesa. Corpus completo das cantigas medievais, con estudo biográfico, análise retórica e bibliografía específica, 2 vols. (Santiago de Compostela: Centro de Investigacións Lingüísticas e Literarias Ramón Piñeiro).
Cabanillas, R. (1959): Obra completa (Buenos Aires: Galicia).
Capelán, A.(1996): “Un autor nunca esquecido. Da frustrada homenaxe de 1936 á de 1960”, en Manuel Antonio. Embarcados nun cantar. Extra de A Nosa Terra: 25- 46 (Vigo: A Nosa Terra).
Capelán, A. (2002): “Os soños comprometidos dun poeta épico”, en Acuña, X. E./ Sánchez Iglesias, C.: Antón Avilés de Taramancos. A nosa cultura 21: 16-31 (Vigo: A Nosa Terra).
Carballo Calero, R. (1981) [1963]: Historia da literatura galega contemporánea 1808- 1936 (Vigo: Galaxia).
Cotarelo Valledor, A. (1970): “La poesía del mar en el ‘Cancionero de la Vaticana’, Grial, 30: 463-477.
Cunqueiro, A. (1991): Obra en galego completa. Poesía. Teatro I (Vigo: Galaxia).
Fernández Naval, X. (1999): O mundo da pesca na literatura galega. (Oleiros: Centro de Documentación Domingo Quiroga, Casa da Xuventude-Concello de Oleiros).
Fernández Rei, F. (1999): Ramón Cabanillas, Manuel Antonio e o Mar da Arousa. Dúas singraduras na construcción dun idioma para unha patria (A Coruña: Real Academia Galega).
Fernández Rei, F. (2000): “O mar na obra literaria de Ramón Cabanillas”, Ponte Norga. Revista de estudios sociolingüísticos, 2: 77-104.
Fernández Rei, F. (2001): “O mar na literatura galega: ondas, ventos, illas, ribeiras e vagallóns”, en Pérez Alberti, A. (coord.): Galicia fai dous mil anos. O feito diferencial galego. IV. As paisaxes de Galicia: 219-260 (Santiago de Compostela: Museo do Pobo Galego).
Fernández Rei, F. (2003a): “Moita costa, ‘pouco mar’: o léxico mariñeiro e a construcción do estándar galego”. Conferencia no Simposio “Léxico e Estandarización en Galicia” (Santiago de Compostela, outubro-novembro 2002) (no prelo).
Fernández Rei, F. (2003b). “Noso é o remo e o adival. Mar e léxico do mar en Avilés de Taramancos”, en Avilés de Taramancos. Día das Letras Galegas, 2003: 125- 149 (Santiago de Compostela: Universidade).
Filgueira Valverde, F. (1927): A paisaxe no Cancioneiro da Vaticana (A Cruña: Lar).
Graña, B. (1966): Profecía do mar (Vigo: Galaxia).
Graña, B. (1995): Ardentía (Obra poética completa) (A Coruña: Espiral Maior).
Guerra da Cal, E. (1958): “Glosas superficiaes ao tema do mar da nosa lírica primitiva”, en Homaxe a Ramón Otero Pedrayo no LXX aniversario do seu nacimento: 145-171 (Vigo: Galaxia).
Lapa, M. Rodrigues (1970): Cantigas d’escarnho e de mal dizer (Vigo: Galaxia).
Leiras Pulpeiro, M. 1970: Obra completa. Estudo crítico de X. L. Franco Grande (Vigo: Galaxia).
Leiro Lois, A. (1990): O traballo no mar (Aparellos e artes de pesca e marisqueo) (Cambados: Colexio Público Castrelo-Cambados).
Manuel Antonio (1992): Poesía galega completa. Ed. de Xosé Luís Axeitos. (Santiago de Compostela: Sotelo Blanco).
Mörling, S.(1989): As embarcacións tradicionais de Galicia ([Santiago de Compostela]: Consellería de Pesca).
Pena, X. R. (1996): Manuel Antonio e a vangarda (Santiago de Compostela: Sotelo Blanco).
Pondal, E. (1995): Poesía galega completa. I. Queixumes dos pinos. Ed. de Manuel Ferreiro (Santiago de Compostela: Sotelo Blanco).
Pondal, E. (2002): Poesía galega completa III Poemas manuscritos. Ed. de Manuel Ferreiro (Santiago de Compostela: Sotelo Blanco).
Ríos Panisse, Mª C. (1974): “Vida mariñeira de Sada. Contribución para un estudio lingüístico”, Verba, 1: 181-232.
Ríos Panisse, Mª C. (1983): Nomenclatura de la flora y fauna marítimas de Galicia. II. Mamíferos, aves y algas. Anexo 19 de Verba (Santiago de Compostela: Universidade).
Santamarina, A. (ed.) (2001) [2000]: Diccionario de diccionarios. Versión 2 (A Coruña: Fundación “Pedro Barrié de la Maza, Conde de Fenosa”).
Sarmiento, Fr. M. (1970): Colección de voces y frases gallegas. Edición y estudio por J. L. Pensado (Salamanca: Universidad).
Tavani, G. (1989): “A auga e a poesía galega medieval”, en ...Tódalas augas. Libro-carpeta, sen paxinar, con presentación e selección de dezasete poemas galego-portugueses de autores medievais a cargo de G. Tavani e con serigrafías de M. Montcada (Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. Consellería de Cultura e Deportes).
Vilavedra, D. (coord.) (1995): Diccionario da literatura galega. I. Autores (Vigo: Galaxia).
Vilavedra, D. (coord.) (2000): Diccionario da literatura galega. III. Obras (Vigo: Galaxia).