Contido principal do artigo

  • Rosa Belen Agirregomezkorta Ibarluzea
Rosa Belen Agirregomezkorta Ibarluzea
España
Vol. 9 Núm. 2 (2024), Monográfico, Páxinas 02-37
DOI: https://doi.org/10.17979/arief.2024.9.2.9732
Recibido: maio 31, 2023 Aceptado: xul. 3, 2024 Publicado: xul. 30, 2024
##submission.copyright## ##submission.howToCite##

Resumo

O anuncio dunha `política exterior feminista´ en 2014 por Suecia inicia unha tendencia á que se suman cada vez máis países, entre eles España.


O artigo busca, sen ánimo de exhaustividad, problematizar e reflexionar ao redor deste proceso impulsado polos estados, a súa innovación en contidos e implicacións. Un labor dificultado por unha imprecisa implementación e definición, aínda que esta carencia queda paliada polo consenso existente ao redor dos seus elementos constituíntes claves.


Finalizarase cunha reflexión sobre os desafíos e oportunidades que afronta a súa operacionalización.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Detalles do artigo

Citas

Agència Catalana de Cooperació al Desenvolupament (ACCD) (2014a). Enfoque de Género y basado en Derechos Humanos (EGyBDH). Generalitat de Catalunya. https://cooperaciocatalana.gencat.cat/web/.content/continguts/que_fem/egibdh/doc-egibdh-es.pdf

(2014b). Termes de Referència per l'Estudi sobre els models de cooperació feminista i la seva aplicabilitat a la cooperació catalana, mayo 2014.

Agirregomezkorta, R. B. (2021). Construyendo una Cooperación feminista: Aportes para una Ley de Cooperación Feminista. Informe Proceso Acompañamiento. Feministas Cooperando. https://fundacionmujeres.es/wp-content/uploads/2022/03/Aportes-Feminsitas-Cooperando-a-la-Ley-CID-EXT.pdf

(2018a). Prácticas y experiencias EGiBDH en Catalunya y ámbito estatal. Informe realizado en el marco de la asistencia R/N: D186G2000N-NEGOCIAT/12016.

(2018b). El II Plan de Acción Nacional (PAN) de Mujeres, Paz y Seguridad: ¿Misión cumplida?. Revista con la A, nº 55 - enero 2018. https://conlaa.com/el-ii-plan-de-accion-nacional-pan-de-mujeres-paz-seguridad-mision-cumplida/?output=pdf

Agirregomezkorta, R. B y Navarro, N. (2018). Informe sobre les implicacions de l'EGiBDH en l'AOD i en la coherència de polítiques per al desenvolupament (CPD) català. Agència Catalana de Cooperació al Desenvolupament (ACCD).

Alpízar, L. (2015). 20 years of Shamefully Scarce Funding for Feminists and Women’s Rights Movements. AWID. https://www.awid.org/news-and-analysis/20-years-shamefully-scarce-funding-feminists-and-womens-rights-movements

Antrobus, P. (2004). The Global Women’s Movement: Origins, issues and strategies. Global Issues Series, Zed Books.

Bernal-Triviño, A. (22/10/2018). Si feminismo es todo, feminismo es nada. Periódico Público. https://blogs.publico.es/otrasmiradas/16113/si-feminismo-es-todo-feminismo-es-nada-este-no-es-mi-feminismo/

Bernarding, N. y Lunz, K. (2020). A Feminist Foreign Policy for the European Union. The Centre for Feminist Foreign Policy.

Billström, T. (15/02/2023). Statement of Government Policy in the Parliamentary Debate on Foreign Affairs. Government Offices of Sweden. https://www.government.se/contentassets/bab11be9e9b149079808ecfa5651ddd2/statement-of-foreign-policy-2023/

Centro de Investigación Internacional (2020). Conceptualizando la Política Exterior Feminista: Apuntes para México. Notas de Análisis, nº6.

Centro alemán de Información para Latinoamérica (01/03/2023). Directrices para una política exterior feminista: Política exterior para todos. https://alemaniaparati.diplo.de/mxdz-es/-/2585174

Consejo de Cooperación para el Desarrollo (2022). Informe “Orientaciones para una cooperación feminista”, elaborado por el Grupo de Trabajo de Género. https://www.consejocooperacion.es/orientaciones-para-una-cooperacion-feminista/

CPDE (2012). Construyendo una Alianza de OSC para la Eficacia del Desarrollo. Alianza de Organizaciones de la Sociedad Civil para la Eficacia del Desarrollo (CPDE).

COOPERACCIÓ (2022). Memoria-Jornadas “Política Exterior y de Cooperación Feminista a debate”, 4 y 18 de febrero. Barcelona.

Coordinadora de ONG para el Desarrollo-España (2021). Un nuevo sistema de cooperación para transformar el mundo. Documento político. https://coordinadoraongd.org/campanas/un-nuevo-sistema-de-cooperacion-para-transformar-el-mundo/

(3/04/2013). Indignación ante el desmantelamiento de la política de cooperación para el desarrollo. Nota prensa. https://coordinadoraongd.org/2013/04/indignacion-ante-el-desmantelamiento-de-la-politica-de-cooperacion-para-el-desarrollo/

Crenshaw, K. (1989). Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Feminist Critique of Antidiscrimination Doctrine, Feminist Theory and Antiracist Politics. University of Chicago Legal Forum, 139-167.

Cruz, C. de la (2007). Género, Derechos y Desarrollo Humano. Programa de Naciones Unidas para el Desarrollo-PNUD.

(1998). Guía metodológica para integrar la perspectiva de género en proyectos y programas de Desarrollo. EMAKUNDE y Secretaría General de Acción Exterior, Dirección de Cooperación al Desarrollo.

Curiel, O. (07/2009). Descolonizando el Feminismo: Una perspectiva desde América Latina y el Caribe. Primer Coloquio Latinoamericano sobre Praxis y Pensamiento Feminista, Buenos Aires. https://www.feministas.org/IMG/pdf/Ochy_Curiel.pdf

DAC Network on Gender Equality (GENDERNET) (2014). From ambition to results: Delivering on gender equality in donor institutions. OECD.

Delgado P., M. (6/03/2020). La política Exterior Feminista de México. Heinrich Boll Stiftung, México y El Caribe. https://mx.boell.org/es/2020/03/06/la-politica-exterior-feminista-de-mexico

Deutschland.de (01/04/23). Fortalecer la equidad en todo el mundo. https://www.deutschland.de/es/topic/politica/politica-exterior-feminista-annalena-baerbock-svenja-schulze

Enloe, C. (2014). Bananas, Beaches and Bases: Making Feminist Sense of International Politics, University of California Press.

European Commission (2020). EU Gender Action Plan (GAP) III – An ambitious agenda for gender equality and women’s empowerment in EU external action. Joint Communication to the European Parliament and the Council, SWD(2020)284 final.

Federal Foreign Office (2023). Shaping Feminist Foreign Policy. Federal Foreign Office Guidelines. Berlin.

Ferrer, I. (13/12/2022). Países Bajos admite racismo y discriminación entre el personal del Ministerio de Exteriores. El País. https://elpais.com/internacional/2022-12-13/paises-bajos-admite-racismo-y-discriminacion-entre-el-personal-del-ministerio-de-exteriores.html

Font, T. y Melero, E. (coord.) (2020). Armas, negocio, política y opacidad. Exportaciones españolas de armamento 2005-2017. Col. Antrazyt 505, Icaria.

FUNDACIÓN MUJERES (8/04/23). Construyendo cooperación descentralizada Feminista en Extremadura. https://fundacionmujeres.es/proyectos/construyendo-cooperacion-descentralizada-feminista-en-extremadura/

García-Torres, M. (2018). El IBEX 35 en guerra contra la vida. Transnacionales españolas y conflictos socioecológicos en América Latina. Un Análisis Ecofeminista. Ecologistas en Acción. https://www.ecologistasenaccion.org/wp-content/uploads/adjuntos-spip/pdf/informe-ibex35.pdf

Gender Equality Advisory Council (2019). Biarritz Partnership For Gender Equality. Call to Action. G7. https://www.elysee.fr/admin/upload/default/0001/05/c47fb3263f613522a886e2636b40f0d55ec5ef6e.pdf

Global Affairs Canada (2017). Canada’s Feminist International Assistance Policy (FIAP). https://www.international.gc.ca/world-monde/issues_development-enjeux_developpement/priorities-priorites/policy-politique.aspx?lang=eng

Gobierno de Suecia (2019). Manual de Política exterior feminista de Suecia. Ministerio de Asuntos Exteriores, Gobierno de Suecia.

Gobierno Vasco (2021). Estrategia Marco de Internacionalización – Euskadi Basque Country 2025. Plan de Acción Exterior 2025. https://www.euskadi.eus/contenidos/informacion/estrategia_marco_actividades/es_def/adjuntos/Estrategia-Marco.pdf

Haraway, D. (1995). Ciencia, cyborgs y mujeres: la reinvención de la naturaleza, Cátedra.

Harcourt, W. (2006). The Global Women’s Rights Movement. Power Politics around the United Nations and the World Social Forum. Civil Society and Social Movements Programme Paper n. 25. UNRISD.

Hill C., P. (2000). Black Feminist Thought: Knowledge, Consciousness, and the Politics of Empowerment. Routledge, 2nd ed.

IBON (2011). Manual de IBON sobre Ayuda y Desarrollo de la efectividad. Será Busan un punto de encuentro clave?. https://fdocuments.es/document/manual-de-ibon-sobre-ayuda-y-desarrollo-a-la-efectividad-sera-busan-un-punto-de-encuentro-clave.html?page=3

Kassam, A. (20/03/2017). La decepción de las feministas canadienses con Justin Trudeau. Eldiario.es. https://www.eldiario.es/internacional/theguardian/trudeau-decepcion-feminismo-canada_1_3522764.html

Khillare, T. (30/01/2023). The Feminist Foreign Policy Agenda: What is It and Why Should India Engage with It?. Heinrich Boll Stiftung. https://in.boell.org/en/feminist-foreign-policy01

Koczberski, G. (1998). Women in Development: A Critical Analysis. Third World Quarterly, Vol. 19, nº 3, 395-409.

«Ley 1/2023, de 20 de febrero, de Cooperación para el Desarrollo Sostenible y Solidaridad Global». Boletín Oficial del Estado (44). 21 de febrero de 2023. https://boe.es/boe/dias/2023/02/21/pdfs/BOE-A-2023-4512.pdf

Linde, A. (10/06/2022). Statement of Government Policy in the Parliamentary Debate on Foreign Affairs. Government Offices of Sweden. https://www.government.se/contentassets/9e7ed2449dc54caa99f326f876a43322/statement-of-foreign-policy-june-2022.pdf

Lombardo, E. (2003). El Mainstreaming de Género en la Unión Europea. Aequalitas, Revista Jurídica de Igualdad de Oportunidades entre Mujeres y Hombres, vol. 10-15, Mayo-Diciembre, 6-11.

Lombardo, E y Verloo, M. (2010). La ‘interseccionalidad’ del género con otras desigualdades en la política de la Unión Europea. Revista Española de Ciencia Política, nº23, 11-30.

López A., A.I. (1998). Género y desarrollo: el círculo vicioso de la interdependencia desigual. Boletín CF+S, 7. http://polired.upm.es/index.php/boletincfs/article/view/2709/2774

Mackie, J., Ronceray, M. y Spierings, E. (2017). Policy coherence and the 2030 agenda: Building on the PCD experience. Discussion Paper nº210. European Centre For Development Policy Management (ECDPM).

Martínez O., P. y Martínez, I. (2014). Ruptura del consenso y desmantelamiento: un análisis de la cooperación española. Anuario 2013. Hacia 2015: Visiones del desarrollo en disputa. Plataforma 2015 y más. 67-85

Ministerio de Asuntos Exteriores, Unión Europea y Cooperación (MAEC). (2020). Igualdad en la política exterior y de cooperación para el desarrollo. MAEC.

Ministerio de Asuntos Exteriores, Unión Europea y Cooperación (MAEC). (2021). Política Exterior Feminista: Impulsando la Igualdad en la Acción Exterior española. Gobierno de España.

Moody, O. (19/10/2022). Sweden abandons ‘feminist’ foreign policy. The Times. https://www.thetimes.co.uk/article/sweden-abandons-feminist-foreign-policy-xstlb6jlh

Naciones Unidas (2015). Transformar nuestro mundo: la Agenda 2030 para el Desarrollo Sostenible. Resolución A/RES/70/1 aprobada por la Asamblea General.

OCDE/PNUD (2014). Hacia una cooperación al desarrollo más eficaz. Informe de avances. OECD Publishing.

OECD (2023a). Official development assistance for gender equality and women’s empowerment: A snapshot. Development Co-Operation Directorate, OECD.

(2023b). Debating the Aid System. Development Co‑operation Report 2023. OECD Publishing.

(2015). Better Policies for Development 2015: Policy Coherence and Green Growth. OECD Publishing.

(2012). From Aid to Development: The Global Fight against Poverty. OECD Insights. OECD Publishing.

OXFAM Canada (2017). Time to turn feminist words into action: Feminist Scorecard 2017. Tracking government action to advance women’s rights and gender equality.

Papagioti, F. (2023). Feminist Foreign Policy Index: A Qualitative Evaluation of Feminist Commitments. International Center for Research on Women.

Sanahuja, J. A.; Güemes, C. (7/04/2021). Miradas feministas a las relaciones internacionales, la cooperación y la política. Fundación Carolina. https://www.fundacioncarolina.es/miradas-feministas-a-las-relaciones-internacionales-la-cooperacion-y-la-politica-exterior/

Sau, V. (2000). Diccionario ideológico feminista, vol. I, Icaria.

Sigüenza, C. (12/06/2019): Almudena Grandes: El feminismo es la única revolución que llegó viva al s. XXI. La Vanguardia, https://www.lavanguardia.com/vida/20190612/462847129722/almudena-grandes-el-feminismo-es-la-unica-revolucion-que-llego-viva-al-sxxi.html

Sowa, T. (2023). In my view: Are feminist foreign policies translating to real action?. Development Co-operation Report 2023: Debating the Aid System. OECD Publishing, 97-100.

Staszewka, K., Dolker, T. y Miller, K. (2/06/2019). Only 1% of gender equality funding is going to women’s organisations –why?. The Guardian. https://www.theguardian.com/global-development/2019/jul/02/gender-equality-support-1bn-boost-how-to-spend-it

Thomas, M. (19/10/2022). Sweden ditches 'feminist foreign policy'. BBC News. https://www.bbc.com/news/world-europe-63311743

Thompson, L.; Clement, R. (2019). Defining Feminist Foreign Policy. International Center for Research on Women.

Thompson, L. (2020). Feminist Foreign Policy: A Framework. International Center for Research on Women.

Un (2012). Taking a whole-of-government approach. United Nations E-Government Survey 2012. Department of Economic and Social Affairs, 55-71. https://doi.org/10.18356/b1052762-en

Waldorf, Lee; et al (2007). CEDAW and the Human Rights Based Approach to Programming. A UNIFEM guide. UNIFEM.

Wallström, Margot (s/f). Speeches from Ministry for Foreign Affairs, 2014-2019. Government Offices of Sweden.

Women In Development Europe Plus (WIDE+) (2015). Cambiar el paradigma de los derechos de las mujeres: Los Derechos Humanos de las Mujeres y la Justicia de Género en la era post 2015: el papel de WIDE+ y de las organizaciones feministas. WIDE+. https://wideplus.org/wp-content/uploads/2015/09/wide_report_2015_es.pdf

World Bank (2007). Global Monitoring Report 2007: Millennium Development Goals. Confronting the Challenges of Gender Equality and Fragile States. The International Bank for Reconstruction and Development/The World Bank.