Main Article Content

María Xesús Nogueira Pereira
a:1:{s:5:"es_ES";s:38:"Universidade de Santiago de Compostela";}
Spain
Vol. 8 No. 1 (2023), Special Issue, pages 17-51
DOI: https://doi.org/10.17979/arief.2023.8.1.9000
Submitted: Mar 4, 2022 Accepted: Apr 4, 2022 Published: Jan 9, 2023
How to Cite

Abstract

Poetry with an ecological focus, specifically denouncing environmental degradation, is experiencing an emergence in Galician literature that is worth an analysis on its own. The aim of this article is to study those poetic manifestations thematically dealing with the following cycles: dam construction, the Prestige oil tanker disaster, mining exploitations and forest degradation. The work is based on the analysis of a corpus of representative poems dating from the late sixties of the last century to the present. The study of the corpus, carried out from the theoretical framework of ecocriticism, ecofeminism and posthumanism, reveals a series of constants in ecological writing, as well as the particularities of the discourses written by women. Furthermore, it allows us to observe a change that goes from the isolated cultivation of eco-poetry to its incorporation to the repertoire.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

References

Bibliografia primaria

Aleixandre, M. (2007). Mudanzas. Santiago: Pen Clube de Galicia.

Cabana, D. X. ([1970] 2003). Vinte cadernos (Poemas 1969-2002). EN VV. AA., Val de Lemos (colección de poesía galega) (pp. 94-107). A Coruña: Espiral Maior.

Castro, R. de ([1863] 2013). Cantares gallegos. Estudo, edición, notas e comentarios de Anxo Angueira. Vigo: Xerais.

Corporación Semiótica Galega (2009). Contradicións. s. l.: Corporación Semiótica Galega.

Díaz, S. (2021). Asulagadas. Santiago de Compostela: Positivas.

Diéguez, L. ([1968] 1993). Cancións pra un agromar branco i azul. EN VV. AA., Val de Lemos (colección de poesía galega) (pp. 11-25). A Coruña : Espiral Maior.

Fernández Naval, F. X. e M. Villar (eds.) (2013). Versos no Olimpo. O monte Pindo na poesía galega. Noia: Toxosoutos.

García, X. L. (2013). Remitencias. [Guitiriz]: Asociación Cultural Xermolos de Guitiriz.

Lado, M. (2008). Nove. A Estrada; Fervenza.

Otero, A. (2003). O son da xordeira. A Coruña: Espiral Maior.

Pérez Rei, M. (2006). Fanerógama. Sada-A Coruña: Ediciós do Castro.

Reimóndez, M. (2018). Galicia en bus. Vigo: Xerais.

Romero, M. (2012). A ansia do lóstrego. Santiago: Follas Novas.

Solla, C. ([2004] 2010). Cerdedo in the Voyager I. Cangas do Morrazo: Morgante.

Solla, C. (2013). reGaliza e outras chuches. Cangas: Barbantesa.

Tembrás, D. (2016). Auga a través. A Coruña: Apiario.

VV. AA. (2003a). Alma de beiramar. A Asociación de Escritores en Lingua Galega contra a marea negra. Vigo: Asociación de Escritores en Lingua Galega / A Nosa Terra.

VV. AA. (2003b). Nunca Máis. Si tots nosaltres som la mirada i el vent. Barcelona: Nunca Máis Catalunya.

VV. AA. (2003c). Negra Sombra. Intervención poética contra a marea negra. Santiago de Compostela: Federación de Libreiros de Galicia, Espiral Maior e Xerais.

VV. AA. (2003d). Sempremar. Cultura contra a burla negra. Santiago de Compostela: Asociación Cultural Benito Soto.

VV. AA. (2013). Versus cianuro. Poemas contra a mina de ouro en Corcoesto. Malpica: Caldeirón.

Bibliografía secundaria

Alonso Montero, X. (2016). Prólogo. EN Arturo Reguera, Castrelo de Miño: loita, represión, espolio, desastre ecolóxico, desastre humano. Santiago de Compostela: Meubook, 7-23

Araguas, V. (1991). Voces Ceibes. Vigo: Xerais.

Blanco, P. (2021). Poesía contra os muíños de vento nos emblemáticos Penedos de Pasarela e Traba. La Voz de Galicia, 21/5/2021, https://www.lavozdegalicia.es/noticia/carballo/vimianzo/2021/05/23/span-langglpoesia-contra-os-muinos-vento-emblematicos-penedosspan/0003_202105C23C8991.htm

Braidotti, R. (2016). Catro teses verbo do feminismo posthumano. Grial 211, 141-155.

Estévez Saa, M. & M. J. Lorenzo-Modia (2019). The Ethics and Aesthetics of Eco-caring. Contemporary Debates on Ecofeminism(s). EN M. Estévez-Saa & M. J. Lorenzo-Modia (eds.), The Ethics and Aesthetics of Eco-caring. Contemporary Debates on Ecofeminism(s) (pp. 1-24). London & NewYork: Routledge.

Fernández Conde, Sheila (2018). Agora entramos nós: Voces Ceibes e a canción protesta galega. Santiago: Universidade de Santiago de Compostela.

Flys Junquera, C. (2015). Ecocrítica e ecofeminismo: diálogo entre la filosofía y la crítica literaria. EN Alicia H. Puleo (ed.), Ecología y género en diálogo interdisciplinar (pp. 307-320). Madrid: Plaza y Valdés.

Fraga, X. (2008). Miro Casabella e a Nova Canción Galega. Vigo: Galaxia.

Gaard, G. (ed.). (1993). Ecofeminism: Women, Animals, Nature. Philadelphia: Temple.

Glotfelty, C. (1996). Literary Studies in an Age of environmental crisis. EN C. Glotfelty & H. Fromm, The Ecocriticism Reader. Landmarks in Literary Ecology (pp. xv-xxxvii. Athens: University of Georgia Press.

González Fernández, H. (2005). Elas e o paraugas totalizador. Escritoras, xénero e nación. Vigo: Xerais.

Legler, G. T. (1997). Ecofeminist Literary Criticism. EN K. Warren (ed.), Ecofeminsm: Women, Culture, Nature (pp. 227-238). Bloomington: Indiana University Press.

Linheira, J. (2018). La cultura como reserva india. Treinta y seis años de políticas culturales en Galicia. Madrid: Libros.com.

López Sández, M. (2008). Paisaxe e nación. A creación discursiva do territorio. Vigo: Galaxia.

Nogueira Pereira, M. X. (1997). Poesía galega dos oitenta. Boletín Galego de Literatura, 18, 57-84.

Nogueira Pereira, M. X. (2008). Palabras de tierra para detener la marea. El paisaje en las poetas gallegas actuales. EN M. Palacios González e H. González Fernández (eds.), Palabras extremas: Escritoras gallegas e irlandesas de hoy (pp. 3-13). A Coruña: Netbiblo.

Nogueira Pereira, M. X. (2016). Escribir despois de Auschwitz. Apuntamentos sobre conflitos e discursos sociais na poesía galega actual (2000-2014)”. EN B. Fernández Herrero, E. Freire Paz e X. Rodríguez Campos (eds.), A crise de Occidente (pp. 121-138). Lugo: Axac.

Nogueira Pereira, M. X. (2022). “Negar o azul. A poesía do Prestige na literatura galega”. Madrygal. Revista de estudios gallegos, 25, en prensa.

Palacios González, M. (2005). How green was my walley: The Critique of the Picturesque by Irish and Galician Women Poets. Feminismo/s 5, 157-175.

Palacios, M., e M. X. Nogueira (2014), Endangered Landscapes: The Poet’s Interventions in Ireland and Galicia. EN C. Domínguez & M. O’Duibhir (eds.), Contemporary Developments in Emergent Literatures and the New Europe (pp. 185-525). Santiago: USC Editora.

Palacios González, Manuela (2017). “Travesías das baleas pola poesía contemporánea de Galicia e Irlanda: Xénero, empoderamento e extinción”. Madrygal, 20. DOI: <https://doi.org/10.5209/MADR.57634 >, pp. 127-145.

Payne, K., K. Shaughnessy e M. Veiga (eds.) (2021), A Different Eden. Ecopoetry from Ireland and Galicia / Un Edén diferente. Ecopoesía de Irlanda e de Galicia. Dublin: Dedalus Press.

Puleo, A. H. (2011). Ecofeminismo para otro mundo posible. Madrid: Cátedra.

Puleo, A. H. (2019). Claves ecofeministas. Para rebeldes que aman a la tierra y a los animales. Madrid: Plaza y Valdés.

Reguera, A. H. (2010). Castrelo de Miño: loita, represión, espolio, desastre humano, desastre ecolóxico. EN Ricardo Gurriarán (coord.), 1968 en Compostela: 16 testemuños (PP. 309-337). Santiago de Compostela: USC.

Shiva, V. (1995). Abrazar la vida. Mujer, ecología y supervivencia. Madrid: Horas y Horas.

Tapia González, A. (2018). Mujeres indígenas en defensa de la Tierra. Madrid: Cátedra.

Vilalba, I. (2012). Ecofeminismo: unha nova ollada á realidade rural desde o imaxinario literario galego. En G. Sanmartín Rei (coord.), Lingua e Ecoloxía. VIII Xornadas sobre lingua e usos (pp. 113-128). A Coruña: Servizo de Normalización Lingüística da UDC.