Contido principal do artigo

Fernanda Armelinda Cardoso
Universidade Tecnológica Federal do Paraná
Brasil
https://orcid.org/0000-0002-3753-989X
Solange Reiguel Vieira
Universidade Tecnológica Federal do Paraná
Brasil
https://orcid.org/0000-0001-6889-0511
Rosmaria Lopes de Morais
Universidade Tecnológica Federal do Paraná
Brasil
Vol. 02 Núm. 020 (2015), Educación ambiental, redes sociais e tecnoloxías da información, Páxinas 1897-1921
DOI: https://doi.org/10.17979/ams.2015.02.020.1705
Recibido: xuño 12, 2016 Publicado: dec. 14, 2015
##submission.howToCite##

Resumo

A Educación Ambiental (EE) é un dos recursos para afrontar o problema socioambiental e a escola é un lugar privilexiado para levar a cabo accións, reflexións e cambios de actitudes individuais e colectivas. Polo tanto, o coñecemento e a motivación dos profesores é esencial para que se produzan tales accións. Este estudo tiña como obxectivo desenvolver e avaliar un curso de extensión en EE empregando as Tecnoloxías da Información e a Comunicación (TIC). Esta investigación realizouse utilizando a metodoloxía de investigación de acción cun enfoque cualitativo e cuantitativo. Os contidos traballados foron EA e ciencias ambientais con énfase nos recursos hídricos. A formación baseouse na conciencia dos profesores sobre o traballo efectivo da EA na súa práctica pedagóxica. O uso do Entorno Virtual de Aprendizaxe (VLE) facilitou a dispoñibilidade de vídeos, textos e outros materiais, así como a participación en foros de debate, actividades de estudo (incluídas as actividades realizadas cos seus alumnos) e a interacción co investigador. Ao final do curso, os profesores presentaron as súas experiencias nunha reunión presencial. Baseándose nesta investigación, foi posible realizar outras propostas de actividades empregando VLE e TIC, co obxectivo de contribuír á formación continua do profesorado e mellorar os proxectos de EE no ámbito escolar.

Descargas

Os datos de descargas todavía non están dispoñibles.

Detalles do artigo

Citas

ABBAD, G. S.; ZERBINI, T.; SOUZA, D. B. L. Panorama das pesquisas em educação a distância no Brasil. Revista de Estudos de Psicologia [online]. v. 15(3), p. 291-298, 2010

BARCELOS, V.H.L.; NOAL, F.O. A temática ambiental e a educação: uma aproximação necessária. In: NOAL, F.O., REIGOTA, M. e BARCELOS, V.H.L. (Orgs). Tendências da Educação Ambiental Brasileira. Edunisc, p. 97- 112, 2008.

BRASIL. Ministério Da Educação e da Cultura (MEC). Parâmetros Curriculares Nacionais. Brasília, v.10,1997.

BRASIL. Lei n 9.795, de 27 de abril de 1999. Dispõe sobre a Educação Ambiental, institui a Política Nacional de Educação Ambiental e dá outras providências. Diário Oficial da União, Brasília, 28 de abr. de 1999.

BRASIL.. Ministério da Educação. Anuário Brasileiro Estatístico de Educação Aberta e a Distância (AbraEAD), 2008. Coordenação: Fábio Sanchez. 4. ed. São Paulo: Instituto Monitor, 2008.

BRASIL. Ministério da Educação. Conselho Nacional de Educação. Diretrizes Curriculares Nacionais para Educação Ambiental. Brasília, 2012.

BATISTA, E. M.; GOBARA, S. T. O fórum on-line e a interação em um curso a distância. Centro Interdisciplinar de Novas Tecnologias na Educação (CINTED-UFGRS). v. 5, n. 1, p. 3 – julho 2007. Disponível em: http://www.cinted.ufrgs.br/ciclo9/artigos/8cErlinda.pdf. Acesso em 26 de setembro de 2014.

HATTJE, D. S. I; FOFONKA, L. Educação Ambiental como facilitadora do processo esino-aprendizagem em Ciências. Revista Educação Ambiental em Ação. n. 39. Ano X, 11 mar. 2012.

JACOBI, P. R. Educar para a sustentabilidade: complexidade, reflexividade, desafios. Revista Educação e Pesquisa, v. 31, n. 2, p. 233-250, 2005.

LAYRARGUES, P. P.; LIMA, G. F. C. Mapeando as macro-tendências político-pedagógicas da educação ambiental contemporânea no brasil. VI Encontro “Pesquisa em Educação Ambiental”. A Pesquisa em Educação Ambiental e a Pós-Graduação no Brasil . Ribeirão Preto- São Paulo, 2011.

LOUREIRO, C. F. B. Educação ambiental critica: contribuições e desafios. In: MELLO, S.S., TRAJBER, R. (Coord.). Vamos Cuidar do Brasil: conceitos e práticas em Educação Ambiental na escola. Brasília: Ministério da Educação / Ministério do Meio Ambiente / UNESCO, 2007.

MENDES, F. L. S; KATO, R. B. Percepção Ambiental entre Docentes de Escolas Públicas de Ensino Fundamental do Município de Salinópolis/PA. Artifícios - Revista do Difere. V. 2, n. 4, dez./2012.

MORALES, A. G. A Formação do Educador Ambiental: reflexões, Possibilidades e Constatações. Ponta Grossa: ed. UEPG, 2009, 198p.

MORIN, E. A religação dos saberes: o desafio do século XXI. Rio de Janeiro: Bertrand Brasil, 2007, 583p.

OLIVEIRA, E. M.; SANTOS, W. M. B.; MORAIS, J. L.; BASSETTI, F. J.; BERGAMASCO, R. Percepção ambiental e sensibilização de alunos de colégio estadual sobre a preservação da nascente de um rio. Revista Eletrônica do Mestrado em Educação Ambiental, v. 30, n. 1, p. 23-37, jan./jun. 2013.

ORTEGA, M. A. A. La construcción del campo de la educación ambiental: análisis, biografías y futuros posibles. Guadalajara-Jalisco: Editorial Universitaria, 2012.

PALMEIRO, V; GIOPPO, C. Ui, que nojo! Tem mais é que fechar esse valetão! Um estudo com o conceito deleuzeano de devir. Educar em Revista, Curitiba, n. 40, p. 85-106, abr./jun. 2011.

PELICIONI, M. C. F.; CASTRO, M. L.; PHILIPPI JR, A. Estudos aplicados à Educação Ambiental. Parte VI. Cap. 28, p.683-693. In: Educação Ambiental e Sustentabilidade. Editora Manole, 2005, 987 p.

REZENDE, A. EASY - Ferramenta para mediar a interação entre os deficientes visuais e o ambiente Moodle. In: MOODLE: estratégias pedagógicas e estudos de caso. Alves, L.; Barros, D.; Okada, A. (org.). Salvador: EDUNEB, 2009.

SAMPIERI; R. H.; COLLADO, C. F.; BAPTISTA-LUCIO, M. P. Metodologia de Pesquisa. 5ª ed. Editora Penso. São Paulo – SP, 2013, 624 p.

SANTOS, R.S.S dos. A Formação de Professores em Educação Ambiental: processo de transição para a sustentabilidade. XVI ENDIPE - Encontro Nacional de Didática e Práticas de Ensino - UNICAMP - Campinas – 2012. Editora. Junqueira&Marin Livro 2 p. 750-760.

SAUVÉ, l; ORELLANA, I. A Formação Continuada de Professores em Educação Ambiental. Seçãoo IV. p. 272-289 In: SANTOS, J. E. ; SATO, M.. A Contribuição da Educação Ambiental à Esperança de Pandora. São Carlos: RiMa, 2006, 604p.

SCAVAZZA, B. L.; SPRENGER, A. A EAD na educação não formal de professores. cap. 37, p. 263-270. In: LITO, F.M; FORMIGA, M. Educação à distância: o estado da arte. São Paulo: Pearson Education do Brasil, 2009. 461p.

SEBASTIÃO, A. P. F; ANDRADE, R. F. A utilização do Ambiente Virtual de Aprendizagem Moodle em uma instituição de ensino superior pública. ESUD 2013 – X Congresso Brasileiro de Ensino Superior a Distância Belém/PA, 11 – 13 de junho de 2013 – UNIREDE

THIOLLENT, M. Metodologia da pesquisa ação. 18° ed. São Paulo: Cortez Editora, 2011, 136p.

TORALES, M. A. A inserção da educação ambiental nos currículos escolares e o papel dos professores: da ação escolar a ação educativo-comunitária como compromisso político-ideológico. Revista Eletrônica do Mestrado em Educação Ambiental. v. especial, p 1-17, 2013.

TOZONI-REIS, M.F. de C. Temas ambientais como “temas geradores”: contribuições para uma metodologia educativa ambiental crítica, transformadora e emancipatória. Revista Educar, Curitiba, v. 27, p. 93-110, 2006.

TOZONI-REI, M. F. C. Educação e sustentabilidade: relações possíveis. Revista Olhar de professor, Ponta Grossa, v.14(2), p. 293-308, 2011.

VILELA, R. A. T.; COELHO, U. S. O Trabalho do Professor nas Condições de Adversidade: escola, violência e profissão docente. FIP – Projeto 2005/2006. Belo Horizonte: Universidade Pontifícia Católica de Minas Gerais, 2006.