A educación ambiental na sustentabilidade da vida nunha experiencia de alfabetización de recicladores
Contido principal do artigo
Resumo
Inserido no universo da educación ambiental, este artigo presenta unha discusión, resultado dunha investigación doutoral, sobre a contribución da Educación Ambiental á alfabetización e formación humana cun grupo de traballadores dunha cooperativa de recolectores de residuos sólidos na cidade de Goiânia, Goiás, Brasil. A experiencia buscou interfaces entre Educación Ambiental (EA) e Educación Popular ( EP), tendo como referencia a transversalidade, segundo René Barbier, e a educación liberadora, na concepción de Paulo Freire. A observación participante, o círculo de conversación e as entrevistas semiestructuradas foron procedementos utilizados para construír os datos. A experiencia ampliou a mirada en relación ao rol social e ambiental dos recolectores e a relevancia da educación ambiental como xeradora da percepción da pertenza do recolector á sociedade humana. Destacou o recoñecemento do recolector como profesional, de acordo coa Lei 12.305/2010, que instituye a Política Nacional de Residuos Sólidos, e favoreceu o enfrontamento do sentimento de marxinalidade. Saliéntase a importancia da contribución de EA á realización dunha educación transformadora, fortalecendo os principios da EF. Os vínculos mergullados xurdiron ao articular o compromiso co cambio social e a sustentabilidade da rede da vida a escala local e planetaria.
Palabras clave:
Descargas
Detalles do artigo
Citas
Barbier, René (2007): A Pesquisa-Ação. Brasília, Liber Livro Editora.
Freire, Paulo (1979): Conscientização: teoria e prática da libertação: uma introdução ao pensamento de Paulo Freire / Paulo Freire. Tradução de Kátia de Mello e Silva; revisão técnica de Benedito Eliseu Leite Cintra. São Paulo, Cortez & Moraes.
Kropotkin, Piotr (2009): Ajuda Mútua: um fator de evolução. Tradução Waldyr Azevedo Jr. São Sebastião, A Senhora Editora.
Maturana, Humberto R. e Verden-Zöller, Gerda (2004): Amar e Brincar: fundamentos esquecidos do humano. Tradução de Humberto Mariotji e Lia Diskin. São Paulo, Palas Athenas.
Morin, Edgar (2003): Os sete saberes necessários à educação do futuro. 8 ed. São Paulo, Cortez; Brasília, DF, UNESCO.
Morin, Edgar (2015) Introdução ao pensamento complexo. 5 ed. Porto Alegre, Sulina.
Nicolescu, Basarab (2000): Um novo tipo de conhecimento-transdisciplinaridade e A prática da transdisciplinaridade. In: Educação e Transdisciplinaridade. Brasília, UNESCO.
Ribeiro, Sérgio (2014): A transdisciplinaridade como caminho para a cooperação para a água. In: Ribeiro, Sérgio; Catalão, Vera; Fonteles, Bené. Água e cooperação: reflexões, experiências e alianças em favor da vida. Brasília, Ararazul, Organização para a Paz Mundial.
Singer, Paul (2013): Prefácio. In: Lima, Mª Isabel R. Economia Solidária e Vínculos. São Paulo, Ideias e Letras.
Singer, Paul (2002): Introdução à economia solidária. 1ª ed. São Paulo, Editora Fundação Perseu Abramo.